အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဗို္လ္ခ်ဳပ္ မေသခင္ ဘာေတြ ေျပာခဲ့သလဲ

အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း။
၁၉၄၇ ခု၊ ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန႕တြင္ က်င္းပသည္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လြတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး စတုတၴေန႕တြင္ အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း တင္သြင္းခဲ့တဲ့ “လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ အတြက္ ေရးဆြဲရမည့္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လမ္းၫႊန္ ျပ႒ာန္းခ်က္ ၇ ခ်က္” ကို (နံသာတိုက္၊ ႏိုင္ငံေရး ဆုိင္ရာ စာေပ ခြင့္ျပဳခ်က္ အမွတ္ (၃၂၆/က) ျဖင့္ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွာ ပထမ အႀကိမ္ အျဖစ္ ထုတ္ေဝ ျဖန္႕ခ်ိ ခဲ့သည့္) ရဲေဘာ္ လွမ်ဳိးရဲ႕ ‘ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းဝင္ စာခ်ဳပ္ စာတမ္းမ်ား’ စာအုပ္မွ ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖာ္ျပ လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္ – တိုင္းျပဳျပည္ျပဳ လြတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးကို ဇြန္လ ၁ဝ ရက္ အဂၤါေန႕မွ ၁၈ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႕ထိ ၆ ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ၿပီး၊ ဖဆပလ ပဏာမ ညီလာခံက ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ပံု မူကို အၾကမ္းအားျဖင့္ လက္ခံ အတည္ျပဳ ခဲ့ၾကတယ္။)

ဗုိလ္ခ်ဳပ္၏ လမ္းၫႊန္ ၇ ခ်က္

ေတာင္တန္း ေဒသ မ်ားႏွင့္ ကရင္နီ နယ္မ်ား အပါအဝင္ ျဖစ္ေသာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္သူ ႏုိင္ငံေတာ္သား တုိ႕၏ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားသည္ တုိင္းသူ ျပည္သား တုိ႕၏ အာသီသ ဆႏၵႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ စီစဥ္ ေရးဆြဲရန္ အလုိ႕ငွာ၊ စုံညီ စုေဝး ၾကလ်က္ ေအာက္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ မ်ားကုိ ခ်မွတ္ ၾကေၾကာင္း။

(၁) ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒသည္ ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ဟု ေခၚတြင္ ေစေသာ လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ သမၼတ ႏုိင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ျဖစ္ေစ ရမည္။ ထုိ႕ျပင္ -

(၂) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတြင္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒက သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပသည့္ တသီး ပုဂၢလ ျပည္နယ္မ်ား ပါဝင္ ေစလ်က္၊ သုိ႕ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပသည့္ တသီး ပုဂၢလ ျပည္နယ္ မ်ားသည္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပ ထားသည္ႏွင့္ အမွ် ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ ရရွိ ေစရမည္။ ထုိ႕ျပင္ -

(၃) အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ တကြ၊ အပါအဝင္ ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္ မ်ားႏွင့္ အစုိးရ အဖြဲ႕အစည္း အားလုံး တုိ႕၏ အခြင့္အာဏာ ဟူသမွ် တုိ႕သည္ တုိင္းသူ ျပည္သားတုိ႕ ထံမွ သက္ဆင္း ေစရမည္။ ထုိ႕ျပင္ -

(၄) ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္၏ တုိင္းသူ ျပည္သား မွန္သမွ်သည္ လူမႈေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ တရား မွ်တမႈ ရွိေစလ်က္၊ အဆင့္အတန္း အခြင့္အေရးႏွင့္ ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈ တုိ႕တြင္ ဆူႀကဳံ နိမ့္ျမင့္ မရွိ၊ ပကတိ တူညီ ေစရမည့္ျပင္၊ တရား ဥပေဒႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမ်ား ျပည္သူတုိ႕ ေစာင့္စည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မဆန္႕က်င့္ သမွ် လြတ္လပ္စြာ ႀကံစည္ပုိင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခြင့္၊ စည္း႐ုံးပုိင္ခြင့္၊ ျပဳမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္တုိ႕ ရရွိ တည္ၿမဲ ေစရန္ အတြက္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ အခုိင္အလုံ သတ္မွတ္ ထားရွိ ေစရမည္။ ထုိ႕ျပင္ -

(၅) ဤဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ လူနည္းစုမ်ား အဖုိ႕ လုံေလာက္ေသာ ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ထားရွိ ေစရမည္။ ထုိ႕ျပင္

(၆) လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ နယ္ေျမတုိ႕ တေပါင္း တစည္းတည္း တည္တံ့ ခုိင္ၿမဲေရးကုိ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံ၏ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ တုိ႕ကုိ အခ်ဳပ္အခ်ာ စုိးမုိး အုပ္ခ်ဳပ္ ပုိင္ခြင့္ကို လည္းေကာင္း၊ တရား ဓမၼႏွင့္ တကြ ျပည္ေထာင္စု ခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ အရ ထိန္းေစာင့္ ထားရွိ ေစရမည္။ ထုိ႕ျပင္ -

(၇) ရာဇဝင္တြင္ ထင္ရွား ခဲ့ေသာ ဤ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္သည္ ကမာၻတြင္ မိမိ၏ ဂုဏ္ ၾကက္သေရႏွင့္ ေလ်ာ္စြာ ရသင့္ ရထုိက္ေသာ အဆင့္အတန္းသုိ႕ ေရာက္ရွိ ေစရမည့္ အျပင္ လူသတၲဝါ တုိ႕၏ တုိးတက္ေရးႏွင့္ ေကာင္းက်ဳိး ခ်မ္းသာ ျပည့္ဝေရး တုိ႕ကုိ တာဝန္ အေလ်ာက္ ေစတနာျဖင့္ အစြမ္းကုန္ ျဖည့္စြမ္း ထမ္း႐ြက္ကာ ျပည္ေထာင္ခ်င္းခ်င္း ဆုိင္ရာ တရား ဓမၼႏွင့္ က်င့္ဝတ္ သိကၡာကုိ အေျခခံ ျပဳ၍ ကမာၻ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွ႕႐ႈလ်က္ ႏုိင္ငံတကာ တုိ႕ႏွင့္ မိတ္ဝတ္မပ်က္ တြဲဘက္ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈကုိ ခုိင္ၿမဲေသာ အဓိ႒ာန္ျဖင့္ ေစာင့္ထိန္း ေတာ့အံ့။


သည္အဆုိကုိ ကြ်န္ေတာ္ တင္သြင္း ရတဲ့ အေၾကာင္း ကေတာ့ကာ ကြ်န္္ေတာ္္တုိ႕ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လူမ်ဳိးစုံ ကုိယ္စားလွယ္တုိ႕ အစ ရွိသည့္ အားျဖင့္ လာေရာက္ စုေဝး ၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ဆုိၿပီး ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ဖြဲ႕စည္း ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဗမာျပည္ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ ေရးဆြဲဖုိ႕ ဆုိၿပီး သည္လႊတ္ေတာ္မွာ တာဝန္ က်လာ ပါတယ္။

ယခုလုိ လာၿပီး ေဆြးေႏြး ၾကတဲ့ အခါမွာ ဘယ္လုိ အေျခခံႏွင့္ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ ဘယ္လုိ ေရးဆြဲ မည္လဲ ဆုိတာကုိ ပထမ ေရွးဦးစြာ သိထားဖုိ႕ လုိပါ လိမ့္မည္။ သည္လုိ အေျခခံ အခ်က္အလက္ ဆုိၿပီး၊ မသိဘဲႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ေရွ႕ဆက္လက္ၿပီး ဗမာျပည္ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ ေရးဆြဲမယ္လုိ႕ ရွိရင္၊ တေယာက္တေပါက္ ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ၿပီး ဘာမွ် အေျခခံ မရွိဘူး။ လမ္းစဥ္လည္း မရွိဘူး။ လမ္းစဥ္ ၫႊန္ျပထားျခင္း မရွိ ျဖစ္ၿပီး ေတာ့ကာ၊ လုိခ်င္ရာကုိ အျမန္ မရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ယခု ကြ်န္္ေတာ္ တင္သြင္းတဲ့ အဆိုဟာ (Directive Resolution) ေနာက္ သည္ အစည္းအေဝး မွာပဲ ခန္႕ရမည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ အဖြဲ႕ အသီးသီးကုိ လမ္းၫႊန္ အမွာသဖြယ္ ျဖစ္တဲ့ အဆုိသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္ ေကာ္မီတီ အသီးသီး ေတြက ဆက္လက္ၿပီး ဗမာျပည္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ထဲမွာ ဘာေတြ ထည့္သြင္းတယ္ ဆုိတာ အေသးစိတ္ အားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ မူအား ျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆြးေႏြးႏုိင္တဲ့ အခါ အေျခခံ အားျဖင့္ ဘယ္ အေပၚမွာ မူထားၿပီး ေဆြးေႏြး ရမည္ ဆုိတာ သိထားမွ ျဖစ္ႏုိင္ ပါလိမ့္မည္။ တဦးႏွင့္ တဦး သိရွိ ထားတာခ်င္း မတူလုိ႕ ရွိလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ေကာ္မီတီေတြ လုပ္မည့္ လုပ္ငန္း ေတြဟာ အင္မတန္ အခက္အခဲ ေတြကုိ ေတြ႕စရာ ရွိပါ လိမ့္မယ္။ အဲသည္ေတာ့ အေျခခံ သေဘာ အားျဖင့္ လမ္းျပတဲ့ လမ္းၫႊန္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တခုကုိ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကပင္ ပထမ ဦးစြာ ဆုံးျဖတ္ရန္ လုိပါ လိမ့္မည္။ အဲသည္လုိ လမ္းၫႊန္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ရၿပီးမွ ေကာ္မတီေတြ ဖြဲ႕စည္းၿပီး အလုပ္ကုိ ဆက္လုပ္ ၾကပါ လိမ့္မည္။ သည္လုိမွ မဟုတ္ရင္ တခ်ဳိ႕ ေကာ္မတီက ‘သမၼတ’ စနစ္ အရ သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ ေဆြးေႏြး သြားခ်င္း သြားမည္။ တခ်ဳိ႕ ကလည္း ‘ရွင္ဘုရင္’ စနစ္ အရ ေဆြးေႏြးမည္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ‘ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ’ သေဘာကုိ လက္ခံတဲ့ လူေတြက လက္ခံ၊ လက္မခံတဲ့ လူေတြ ကလည္း သူတုိ႕ သေဘာ အတုိင္းလုပ္ ဆုိသလုိ ျဖစ္လွ်င္ အဖြဲ႕မ်ဳိးမ်ဳိးက တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ ျပန္ၿပီး အစီရင္ ခံတဲ့ အခါမွာ ဆက္စပ္လုိ႕ မရႏုိင္တဲ့ အစီရင္ခံစာ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ဘယ္လုိမွ လုပ္ၿပီး ဆုံးျဖတ္ တတ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သည္အေျခခံ မူကုိ ျပ႒ာန္း ထားၿပီးမွ သာလွ်င္ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ စီမံ ဖန္တီးလုိ႕ ရႏုိင္ ပါလိမ့္မည္။ သည္ေတာ့ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ သည္လုိ အေျခခံ လုိတဲ့ အတြက္ သည္လႊတ္ေတာ္တြင္ သည္အဆုိကုိ ယခု တင္သြင္းရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သည္အဆုိကို ကြ်န္္ေတာ္ပဲ စဥ္းစဥ္းစားစားႏွင့္ ေရးဆြဲၿပီး တင္သြင္း ထားပါတယ္။ မူလ ပထမ တုန္းက ကြ်န္္ေတာ္ တင္သြင္း ရမည့္ အဆုိဟာ ဖဆပလ ပဏာမ ညီလာခံ တုန္းက ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အဆုိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သုိ႕ေသာ္လည္း အဲဒီ အဆုိကုိ ဖတ္ၾကည့္တဲ့ အခါ၊ ျပင္စရာ လုိေနတဲ့ အခ်ဳိ႕ အခ်က္အလက္ ေတြကုိ ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ဖဆပလ ညီလာခံ တုန္းက ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အဆုိေတြနဲ႕ ပတ္သက္လုိ႕ တိုင္းျပည္ျပဳ လြတ္ေတာ္ ကေန ၿပီးေတာ့ ႐ုိက္ၿပီး ေပးထားတဲ့ စာအုပ္ ရွိပါတယ္။ အဲသည္ အထဲမွာ ၾကည့္မယ္ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ ေတြ႕ရ ပါလိမ့္မည္။ အဲသည္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မူကုိ ကြ်န္္ေတာ္ ျပင္ဆင္ ထားတယ္။ ျပင္ထားတာ ကေတာ့ နိဒါန္း စကားခ်ီးမွာ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ားႏွင့္ ကရင္နီ နယ္မ်ား အပါအဝင္ ျဖစ္ေသာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္သူ ႏုိင္ငံေတာ္သား တုိ႕၏ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားသည္ တုိင္းသူ ျပည္သား တုိ႕၏ အာသီသ ဆႏၵႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ စီစဥ္ ေရးဆဲြရန္ အလုိ႕ငွာ စုံညီ စုေဝး ၾက႐ုံ ေလာက္က လြဲၿပီး အျခား သေဘာ မပါ ဝင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ ထားပါသည္။

ယခု (state) ဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကုိ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ဗမာျပည္မွာ မဖြဲ႕စည္း မိၾက ေသးပါဘူး။ အဲသည္ေတာ့ ဖြဲ႕စည္းမည့္ ႏုိင္ငံေတာ္မွာ ဘယ္နယ္ေတြ ပါမည္ ဆုိတာ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ က်က်နန သတ္မွတ္ ၿပီးသား မျဖစ္ႏုိင္ ေသးပါဘူး။ ယခု ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ေဆြးေႏြးရန္ အခ်က္ဟာ “ႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒသည္ ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ဟု ေခၚတြင္ ေစေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ သမၼတ ႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ျဖစ္ေစ ရမည္” ဆုိတဲ့ အခ်က္ ကုိသာ ေဆြးေႏြးရန္ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိတာကုိ ကြ်န္ေတာ္ အထူး ရွင္းေျပာ ေနစရာ မလုိပါဘူး။ သည္ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ျပည္ေထာင္စုေတြ စုထားမယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာေလာက္ ပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိကတည္းက ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ အခု ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒဟာ (United Constitution) လူတမ်ဳိးတည္း ဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲႏွင့္ လူမ်ဳိး ေပါင္းစုံ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ ေရာက္သြား ပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ ကြ်န္္ေတာ္ ကေနၿပီး၊ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္း အပ္တယ္လုိ႕ အဆုိ တင္သြင္းတဲ့ ကိစၥမွာ ယခု ၾကြေရာက္ ၾကတဲ့ အမတ္မင္း မ်ားက ဗမာ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ သည္လုိ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီး အျဖစ္ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္း အပ္တယ္လုိ႕ ဆုိတဲ့ အေျခခံ မူဟာ သင့္ မသင့္ကုိ သည္လႊတ္ေတာ္ႀကီးက စဥ္းစားဖုိ႕ ပါပဲ။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ရဲ႕ အေျခအေန ေတြကုိ ေထာက္လုိ႕ ၾကည့္လွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ႏုိင္ငံကုိ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ အျဖစ္ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္မွ သာလွ်င္ သင့္ေလ်ာ္ ေလ်ာက္ပတ္ ပါလိမ့္မည္လုိ႕ ယူဆတဲ့ အတုိင္း သည္အေျခခံ သေဘာကုိ သည္အဆုိ ထဲမွာ ထည့္သြင္းၿပီး သည္လႊတ္ေတာ္ႀကီးမွာ တင္သြင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိသည္မွာ တင္ျပထားျခင္း အားျဖင့္ ယခုသည္ တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ ြ႔ြကေရာက္ လာၾကတဲ့ ေတာင္တန္း ေဒသမ်ားက ကုိယ္စားလွယ္ အမတ္မင္း မ်ားဟာ သည္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္တြင္ သူတုိ႕ သက္ဆုိင္ရာ နယ္မ်ားက ပါဝင္ ၿပီးသား ျဖစ္သြား မည္လား ဆုိၿပီး သံသယ ရွိေနတယ္လုိ႕ ကြ်န္္ေတာ္ သိရ ပါတယ္။

အဲသည္ေတာ့ သည္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္လုိ႕ ကြ်န္္ေတာ္ တိတိလင္းလင္း ရွင္းခ်င္တာ ကေတာ့ ဗမာ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္လုိ႕ ေခၚတြင္ဖုိ႕ ဆုိၿပီးေတာ့ သည္အဆုိ ထဲမွာ တင္ျပ ထားေပမည့္ သည္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ ထဲမွာ ဘယ္နယ္ေတြ ပါလုိ႕ ဘယ္နယ္ေတြ ပါရမည္လုိ႕ သတ္မွတ္ထားျခင္း မရွိေသး ပါဘူး။ သည္ေတာ့ ေတာင္တန္း ေဒသ ကေန ၿပီးေတာ့ တက္ေရာက္ လာၾကတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြဟာ ဘာမွ် သည္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စုိးရိမ္စရာ အလ်ဥ္း မရွိပါဘူး။ သည္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ထဲမွာ ကုိယ္ပါခ်င္မွ ကုိယ့္နယ္ ဆုိင္ရာမွ ေနၿပီးေတာ့ ပါခ်င္မွ ပါႏုိင္ တာပဲ။ သည္တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ မဖြဲ႕စည္းမီ အခါမွာ တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ဖြဲ႕စည္းရန္ အလုိ႕ငွာ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ သေဘာ တူညီခ်က္ေတြ စာခ်ဳပ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခ်ဳပ္တဲ့ အခါတုန္းက ေတာင္တန္း ေဒသ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ခ်ဳပ္ဆုိ ခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ အရ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေတာင္တန္း ေဒသ ဆုိင္ရာ စုံစမ္းေရး အဖြဲ႕ အစီရင္ ခံစာမွ ေထာက္ခံခ်က္ မ်ားကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လက္ခံ လာခဲ့သည့္ အတုိင္း ျဖစ္ေစ၊ အဲသည္လုိ လက္ခံ ထားတဲ့ သည္ စာသေဘာ တြင္မကဘဲ (Note only the letter of agreement.) သည္စာ သေဘာကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ သေဘာ တူညီ လာခဲ့ တာတြင္ မကဘဲ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ အဖုိ႕မွာ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ (The spirit of agreement) သေဘာ တူညီလာ ခဲ့တဲ့ တကယ့္ အရင္း သေဘာ တရားကုိ လက္ခံ ၿပီးေတာ့ သည္ အတုိင္းပဲ သည္တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ လုပ္မွာ ပါပဲ ဆုိတာ၊ ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တိတိလင္းလင္း နားလည္ ၿပီးသား သေဘာ တူညီခ်က္ ေတြကုိ နယ္ခ်ဲ႕ သမားလုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ေဖာက္ဖ်က္ျခင္း မလုပ္ပါဘူး။ အဲသည္လုိ ေပးၿပီးသား ကတိႏွင့္ နားလည္ ၿပီးသား သေဘာ တူညီခ်က္ ေတြကုိ ေဖာက္ဖ်က္ မည္လားလုိ႕ သံသယ ရွိတဲ့ လူေတြဟာ ဥကၠ႒မင္း ခြင့္ျပဳခ်က္ အရ ေျပာရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္ တုိ႕ရဲ႕ (Sense of Honour, Sense of Self-Respect, Sense of Pride,) တုိ႕ကုိ ေစာ္ကား တယ္လုိ႕ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ယူဆ ပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ေပးၿပီးသား ကတိ၊ နားလည္ ၿပီးသား သေဘာ တူညီခ်က္တုိ႕ အရ ေတာင္တန္းနယ္က ကုိယ္စားလွယ္ ေတြဟာ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာတဲ့ အခါ၊ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ ေစခ်င္ တာက ဘယ္နည္း ႏွင့္မွ် ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ဗမာ လူမ်ားစု ျဖစ္တဲ့ လူေတြဟာ ခင္ဗ်ား တုိ႕ကုိ အတင္း အားျဖင့္ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ျပည္ေထာင္စု ထဲမွာ မသြင္း ပါဘူး။ သေဘာ မတူဘဲ မေနႏုိင္တဲ့ အေျခအေန မ်ဳိးကုိ လက္တလုံးျခား လိမ္တဲ့ နည္းႏွင့္လည္း ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ မလုပ္ပါဘူး ဆုိတာ အတိအလင္း နားလည္ ေစခ်င္ ပါတယ္။

(ၾသဘာသံမ်ား)

သည္ေနရာမွာ ကြ်န္္ေတာ္တို႕ ထပ္ရွင္းခ်င္ တာက တေန႕တုန္းက ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ဆီကုိ စာတေစာင္ ေရာက္လာ ပါတယ္။ အမွန္ စင္စစ္က ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ေတာင္တန္းနယ္ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားက ေျပာလုိ႕လား၊ သည္လုိမွ မဟုတ္လွ်င္ ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ဌာန ၫႊန္ၾကားေရး ဝန္က သူ႕ဖာသာ အေနသာခ်ည္း ျမင္းက မလႈပ္ ခုံကလႈပ္ တာလား၊ ဒါေတာ့ ကြ်န္္ေတာ္ မေျပာ တတ္ဘူး။ သုိ႕ေသာ္လည္း တဆင့္ ကေန ၿပီးေတာ့ ေတာင္တန္း ေဒသ ဆုိင္ရာ ကိစၥ ေတြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ အင္မတန္ စုိးရိမ္ ေၾကာင့္ၾက ေနတဲ့ အေၾကာင္း စာတေစာင္ ရပါတယ္။ သည္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ႐ုံးကလည္း ရသလား မေျပာ တတ္ဘူး။

အဲသည္ စာထဲမွာ ဘာပါလဲ ဆုိရင္ ကြ်န္္ေတာ္ မွတ္မိ သေလာက္ ေျပာရရင္ ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ကိစၥ အရပ္ရပ္ကုိ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လြတ္ေတာ္ ကေနၿပီး ဆုံးျဖတ္တဲ့ အခါမွာ ဆုိင္ရာ နယ္ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား စု႐ုံး သေဘာ တူညီခ်က္ မရဘဲႏွင့္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကေနၿပီး မဆုံးျဖတ္ ႏုိင္ဘူး ဆိုတာ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ ေတာင္တန္းနယ္ စုံစမ္းေရး အဖြဲ႕တုန္းက ေထာက္ခံခ်က္ ေပးခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒါလည္း အမွန္စင္စစ္ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ အႀကံေပးတဲ့ အတိုင္း ထည့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္မွာ ဆုိရင္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ အခ်င္းခ်င္းပဲ လူမ်ားစု လူနည္းစု မျဖစ္ဘဲႏွင့္ သေဘာ ကြဲလြဲတဲ့ ေနရာမွာ ညီတူမွ်တူ သေဘာ ကြဲလြဲ ေနၾကလွ်င္၊ ဘယ္လုိ နည္းႏွင့္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကေနၿပီး ဆုံးျဖတ္မလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္ ေတြဟာ သည္ကုိေတာ့ လာ မေမး ၾကဘူး။ သုိ႕ေသာ္လည္း မဆုိင္တဲ့ ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ဌာန ၫႊန္ၾကားေရးဝန္ ကေနၿပီး ႏႈိးေဆာ္ခ်က္ အရ ဘုရင္ခံ မင္းႀကီးက ေနၿပီး ေမးတယ္။ ကြ်န္္ေတာ့္ သေဘာမွာ ဒါဟာ နည္းလမ္း စည္းကမ္း မမွန္ဘူးလုိ႕ ယူဆတယ္။ ဘာျဖစ္ လုိ႕လဲ ဆုိရင္ ယခု ေျပာဆုိ ေနျခင္း ဟာလည္း ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ကေန ၿပီးေတာ့ အဂၤလိပ္ သြားကပ္ တယ္လုိ႕ ကြ်န္္ေတာ္ မဆုိလုိ ပါဘူး။ သုိ႕ေသာ္လည္း သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္က ဆုံးျဖတ္တဲ့ ကိစၥမွာ အဂၤလိပ္ရဲ႕ အကာအကြယ္ကုိ ငါတုိ႕ ေတာ့ျဖင့္ ယူမွ ခ်မ္းသာရာ ရမည္လုိ႕ ထင္လွ်င္၊ ကြ်န္ေတာ္ ရွင္းရွင္းပဲ ေျပာခ်င္ ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဟာ အမွန္စင္စစ္ အေႏွးႏွင့္ အျမန္ သူ႕လက္ေအာက္ခံ တုိင္း ႏုိင္ငံေတြက ထြက္သြား ရေတာ့မွာပဲ။ ဘယ္လုိျဖစ္ျဖစ္ သည္လုိ ျဖစ္ေနၿပီး ကမာၻ႕ အလားအလာ ႀကီးထဲမွာ သည္လုိ စိတ္ထား ရွိတဲ့ လူေတြဟာ ကုိးကြယ္ရာ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် ရွိႏုိင္မည္ မဟုတ္ဘူး ဆုိတာကုိ ကြ်န္္ေတာ္ သတိေပး လုိပါတယ္။

အဲသည္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ အၾကာင္း ေျပာရရင္ ဘယ္အဂၤလိပ္ရဲ႕ အကူအညီ ႏွင့္မွ် သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ကုိ လာၿပီးေတာ့ ၾသဇာ မေပးႏုိင္ဘူး ဆုိတာ သိေစ ခ်င္ပါတယ္။ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ ေတာင္တန္း ဆုိင္ရာ ကိစၥ ေတြကုိ စဥ္းစား ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ၊ ခင္ဗ်ားတုိ႕ သက္ဆုိင္ရာ ေတာင္တန္းနယ္ ကိုယ္စားလွယ္ အခ်င္းခ်င္း ဘယ္သူ႕ ဘယ္သူမွ မဲ မသာဘဲႏွင့္ တူေန ၾကတယ္ ဆုိရင္ သည္လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ဖဆပလ အမတ္မ်ား ဆုံးျဖတ္တဲ့ အတိုင္း အမ်ားဆုံး အဖြဲ႕ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္မွ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ တိတိလင္းလင္း သတိ ေပးလုိက္ တာက ခင္ဗ်ားတုိ႕ အခ်င္းခ်င္း အဲသည္လုိ ဘယ္သူ႕ ဘယ္သူမွ မဲ မသာဘဲႏွင့္ မဲၿပိဳင္ ေနၾကတဲ့ အခါမွာ၊ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကေန ၿပီးေတာ့ အတင္း ဖိၿပီးေတာ့ မဆုံးျဖတ္ ေစခ်င္ ပါဘူး ဆုိတာကုိ ကြ်န္ေတာ္ ကတိ ေပးပါတယ္။

(ၾသဘာသံမ်ား)

အဲသည္ေတာ့ ေတာင္တန္းနယ္ ဆုိင္ရာ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္္ေတာ္ တုိ႕ရဲ႕ ေစတနာဟာ အင္မတန္ ရွင္းရွင္း ထားပါတယ္။ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ သြင္းတဲ့ အဆုိ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆက္လက္ ၿပီးေတာ့ကာ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းတဲ့ ေနရာမွာ ျပည္ေထာင္စုထဲ ပါခ်င္တဲ့ ျပည္နယ္ ေတြဟာ ဘယ္လုိ အခ်က္အလက္ေတြ ဘယ္လုိ အခြင့္အေရးေတြ၊ ဘယ္လုိ အေျခခံေတြ အဲသည္လုိ အခ်က္အလက္ေတြ အရ စုေပါင္း သင့္တယ္ ဆုိတဲ့ ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ တင္သြင္းတဲ့ အဆုိေတြ၊ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ တင္သြင္းတဲ့ အႀကံဉာဏ္ေတြ၊ ဒါေတြကုိ သေဘာ မက်လုိ႕ ရွိရင္၊ သေဘာ မက်တဲ့ အတိုင္း ေတာင္တန္း နယ္ဘက္ ဆုိင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္ ေတြဟာ သေဘာရွိ ဗမာျပည္ႏွင့္ မေပါင္းဘဲ ေနခ်င္ ေနႏုိင္တယ္။ ဒါ ကြ်န္္ေတာ္ ယေန႕ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ သည္စကားကုိ ေျပာျခင္းပဲ။ ကြ်န္္ေတာ္တုိ႕ စိတ္ေစတနာကုိ ဘယ္ေလာက္ ထင္ေအာင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပတ္ျပတ္သားသား ထားတယ္ ဆုိတာကုိ သိေစခ်င္လုိ႕ ေျပာဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခ်က္ သည္လုိ ခင္ဗ်ားတုိ႕ သေဘာ မတူလုိ႕ ရွိလွ်င္ မပါခ်င္ ေနလုိ႕ ေျပာတဲ့ ေနရာ မွာလည္း နယ္ခ်ဲ႕သမား ေတြကုိ တဖက္က ေနၿပီးေတာ့ကာ မပါခ်င္ ေနပါကြာ ဆုိၿပီးေတာ့ မပါဘူးလုိ႕ ထင္တဲ့ အခါ က်ေတာ့ တဖက္က ဝင္ၿပီးေတာ့ မ႐ႈပ္ဘူး။ သုိ႕ေသာ္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အျမင္ေတာ့ ရွိတယ္။ ဘယ္ႏုိင္ငံ ဘယ္နယ္မွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ ယခု ေခတ္မွာ ဘယ္တိုင္း ႏုိင္ငံမွ ကမာၻႀကီးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဝါဒႏွင့္ ကမႝာႀကီးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေရး ကိစၥေတြရဲ႕ ဂယက္အ႐ုိက္ကို မခံရတဲ့ နယ္လုိ႕ ရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီမုိကေရစီ ဝါဒ၊ ဒီမုိကေရစီ စနစ္၊ ဒီမုိကေရစီ တရားေတြ ေခတ္စား ေနတဲ့ ဒီကမာၻႀကီးမွာ ဒီမုိကေရစီ သေဘာထား မထား ႏုိင္တဲ့ နယ္ဟာ အေႏွးႏွင့္ အျမန္ အဲသည္ နယ္မွာ ရွိတဲ့ လူေတြ ႏုိးၾကား ထြ႔ြက လာၿပီး သည္လုိ ကမာၻႀကီးရဲ႕ သေဘာတရား ေတြႏွင့္ ျဖစ္ပ်က္ ေနတဲ့ေခတ္ သေဘာ တရားေတြႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္ သေဘာတရား ေတြကုိ တြန္းလွန္ ပစ္ၾက မွာပဲ ဆုိတာ ကြၧန္ေတာ္ နိမိတ္ ဖတ္ထား ခ်င္တယ္။ အဲသည္ေတာ့ သည္လုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သည္နားလည္ ထားတဲ့ အတုိင္း၊ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ႏွင့္ အတူ အတူ ပါၿပီး မလုပ္ခ်င္ဘူး ဆုိလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အတင္း မတုိက္တြန္း ပါဘူး။ အဲသည္လုိ မပါ ပါေအာင္ ဆုိၿပီးေတာ့ကာ၊ ဒါကေတာ့ ဗမာ စကား မဟုတ္ဘူး ထင္တယ္။ ကြၧန္ေတာ္ နားလည္ သေလာက္ေတာ့ ကရင္ စကားပဲလုိ႕ ထင္တယ္။ ဒါ အတင္း နသားပါယား လုပ္တဲ့ နည္းမ်ဳိးလည္း ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ မလုပ္ပါဘူး။ အဲဒါကုိ တိတိလင္းလင္း ေတာင္တန္း နယ္ဘက္က ကြၧန္ေတာ့ မိတ္ေဆြ မ်ားကုိ ကြၧန္ေတာ္ နားလည္ ေစခ်င္ ပါတယ္။

ဘာျဖစ္လုိ႕လဲ ဆုိလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အင္မတန္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သေဘာ ထားေနတဲ့ အထဲက ေနၿပီးေတာ့ ႐ႈပ္ေအာင္ လုပ္ေန ၾကတဲ့ လူေတြက ယခု တေလာမွာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားေနေတာ့ ဒါကုိ ရွင္းသည္ထက္ ရွင္းေအာင္ ထပ္ၿပီး ေျပာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၧန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြ တေယာက္က ကြၧန္ေတာ္ကုိ ေျပာသလုိပဲ၊ ခင္ဗ်ား အဲသည္လုိ ရွင္းရွင္း ေျပာတာ ကုိပဲ၊ သူတုိ႕ စိတ္ထဲမွာ ႐ႈပ္ေနတယ္ ဆုိေတာ့ အဲဒါေတာ့ မတတ္ႏုိင္ဘူး။

(ရယ္သံမ်ား)

အဲသည္ေတာ့ သည္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္မွာ ဘယ္နယ္ေတြ ပါရမည္ ဆုိတာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သည္အထဲမွာ ထည့္ထား တာလည္း မရွိ ေသးပါဘူး။ ပါခ်င္တဲ့ လူေတြမွ ပါၾက။ အဓိပၸာယ္က နယ္ကုိ သတ္မွတ္ မထားဘဲႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္လုိ႕ သာမည ထည့္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ သမၼတ ႏုိင္ငံေတာ္လုိ႕ ဆုိရျခင္းဟာ လြတ္လပ္တယ္ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ကုိ ကြၧန္ေတာ္ ထပ္ၿပီးေတာ့ ရွင္းျပစရာ မလုိပါဘူး ထင္ေပမည္။ ဘာျပဳလုိ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ (Sovereign Power) အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ ရွိရမည္လုိ႕ ထပ္ၿပီး ဆုိရ ပါသလဲ ဆုိလွ်င္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ ဆုိတာ သေဘာတရား အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ (State) ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိကတည္းက အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာဟာ အက်ဳးံဝင္ ၿပီးသားပဲ၊ သည္ သေဘာတရားႏွင့္ ရွိတဲ့ဟာလည္း ရွိပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ သည္ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိေပမည့္ အားမရ မေက်နပ္ ေသးဘဲႏွင့္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိမွသာလွ်င္ ျပည့္စုံ လုံေလာက္တဲ့ သေဘာ တရားမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။

ပထမ သေဘာတရား ကေတာ့ကာ Theory စာသေဘာ ေလာက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယ သေဘာတရား ကေတာ့ လက္ေတြ႕ ျဖစ္တဲ့ သေဘာတရား ပါပဲ။ ဘယ္လုိ လက္ေတြ႕ ျဖစ္တဲ့ သေဘာတရား မ်ဳိးေတြ ဘာလဲ ဆုိရင္ သည္လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိၿပီးေတာ့၊ ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ လုိက္ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ အသီးသီးတုိ႕ ရွိၾကေပမည့္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာႏွင့္ ျပည္စုံတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ (Sovereign State) အခ်ဳိ႕ ႏုိင္ငံေတြ ကေတာ့ အဲသည္လုိ မဟုတ္ဘဲႏွင့္ ျပည္ေထာင္ အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္တဲ့၊ ႏုိင္ငံေရး စကားမွာ ဆုိလွ်င္ (Vassal State) လုိ႕ ဆုိခံရပါတယ္။ (Vassal) ဆုိလုိ႕ ရွိတာက တပည့္ ကြၧန္ႏုိင္ငံေတြ သေဘာမ်ဳိးပဲ။ ကြၧန္ဆုိေပမည့္ (Colony) လည္း မဟုတ္ဘူး။ သုိ႕ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံႀကီး တႏုိင္ငံခ်င္းႏွင့္ သူ႕အစုိးရႏွင့္ပဲ။ အျပင္ဘမ္း အားျဖင့္ေတာ့ လြတ္လပ္တယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံႀကီး တႏုိင္ငံရဲ႕ ၾသဇာ လႊမ္းမုိးမႈ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကုိ အထူးတလည္ ခံေနတဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္လုိ႕ (Vassal State) လုိ႕ ေခၚသည္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ႏုိင္ငံႀကီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကားမွာ နယ္နိမိတ္ ျခားေပး႐ုံေလာက္ ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ မ်ဳိးလည္း ရွိပါ ေသးတယ္ (Buffer State)။ အဲသည္လုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး လက္ေတြ႕ အားျဖင့္ ရွိတယ္ ဆုိတာကကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လုိခ်င္တာ ကေတာ့ ႏုိင္ငံႀကီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကားမွာ နယ္နိမိတ္ ျခားေပး႐ုံေလာက္ ျဖစ္တဲ့ (Buffer State) မ်ဳိးလုိ နယ္ျခား ႏုိင္ငံ ကေလးမ်ဳိးလည္း မျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံႀကီး တႏုိင္ငံရဲ႕ ၾသဇ လႊမ္းမုိးမႈ အထူးတလည္ ခံရတဲ့ (Vassal State) မ်ဳိးလည္း မျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ျဖစ္ခ်င္တာ ကေတာ့ ဆန္မရွိ ေစာက္စားႀကီးဘဲ ေခၚေခၚ (ရယ္သံမ်ား) ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ့ လြတ္လပ္ၿပီး အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္ခ်င္တယ္။

(ၾသဘာသံမ်ား)

အဲ သည္ႏုိင္ငံ ျဖစ္တဲ့ အခါ မွာလည္း ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ႏုိင္ငံေတာ္မွာ သမၼတ စနစ္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း ရမည္။ တျခား စနစ္အရ ဖြဲ႕စည္း တာကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ မလုိလားဘူး သမၼတ စနစ္ ဆုိတာဟာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သည္ေခတ္ သည္အခါ က်မွ သာလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဗမာစာမွာ ေပးလာတဲ့ စကားပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲ ဆုိလွ်င္ တတုိင္းျပည္လုံးကုိ တႏုိင္ငံလုံးကုိ မင္းလုပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ရမည့္ ပုဂၢဳိလ္ကုိ ၄ ႏွစ္ တႀကိမ္ ျဖစ္ေစ၊ ၅ ႏွစ္ တႀကိမ္ ျဖစ္ေစ၊ ၁ဝ ႏွစ္ တႀကိမ္ ျဖစ္ေစ စသည္ အားျဖင့္ အဲသည္လုိ ေ႐ြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္တယ္ ဆုိတဲ့ ထုံးစံဟာ ယခု ဒီဘက္ ေခတ္ေတြ က်မွ ေပၚလာတဲ့ စနစ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္ေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဖုိ႕ မွာေတာ့ မင္းဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ တုိင္းသူ ျပည္သား လုပ္တဲ့ လူေတြက အရမ္း လႊတ္ထား အပ္တဲ့ လူေတြ မဟုတ္ဘူး။ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ ရွိတန္ သေလာက္ ရွိသင့္တယ္။ အမွန္စင္စစ္ ႏုိင္ငံေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာေတြကုိ ပုိင္တဲ့ လူေတြဟာ ဘယ္သူေတြ ျဖစ္ရမလဲ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ယုံၾကည္ ယူဆခ်က္ ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္သူ ႏုိင္ငံေတာ္သား တုိ႕ဟာ အဲသည္ ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာကုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ လူေတြလုိ႕ ယူဆ ပါတယ္။ အဲသည္လုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ လူေတြက ေနၿပီး လႊဲေပး လုိ႕သာ (မင္း) အစုးိရတုိ႕ ဆုိတာ ေပၚလာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္ လြဲေပးတဲ့ အတုိင္း (မင္း) တုိ႕၊ အစုိးရတုိ႕ ေပၚလာတဲ့ အခါမွာ အဲသည္ (မင္း) အစုိးရ တုိ႕ဟာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာကုိ၊ ပုိင္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား ေတြက မလုိခ်င္တဲ့ အခါမွာ မလုိတဲ့ အေလ်ာက္ တားဆီး ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ရွိရမယ္။ အဲသည္ေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဖုိ႕မွာ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ ဗမာႏုိင္ငံ အတြက္ လုိလား အပ္တဲ့ စနစ္ဟာ အခ်ိန္အခါ အလုိက္ ေ႐ြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္တဲ့ သမၼတ စနစ္ ကုိသာလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တို႕ လုိလားတဲ့ အတုိင္း သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ အဆုိ သြင္းတဲ့ အခါမွာ သမၼတ ႏုိင္ငံ ဆုိတဲ့ စာလုံးကုိ သြင္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္ေတာ့ ပထမ အပုိဒ္က ဆုိလွ်င္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒသည္ ျမန္မာ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ဟု ေခၚတြင္ေသာ လြတ္လပ္သည့္ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာပုိင္ သမၼတ ႏုိင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ျဖစ္ေစရမည္။ သည္အဓိပၸာယ္ ကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္ကုိ လြတ္လပ္တဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံ အျဖစ္ ေက်ညာမည္။

အဲသည္ ႏုိင္ငံဟာလည္း သမၼတ ႏုိင္ငံ ျဖစ္မည္။ သမၼတ စနစ္ အရ ဖြဲ႕စည္း ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္ရမည္ ဆုိတဲ့ မူေတြကုိ ထည့္ထား ပါတယ္။ သည္ႏုိင္ငံေတာ္ ဟာလည္း ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္ရမည္။ ဒုတိယ အပုိဒ္ ျဖစ္တဲ့ “ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္တြင္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒက သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပသည့္ တသီး ပုဂၢလ ျပည္နယ္မ်ား ပါဝင္ ေစလ်က္” အဲဒါက ကြၧန္ေတာ္ တို႕သည္ ျပည္ေထာင္စု ထဲမွာ ဘယ္နယ္ ဘယ္နယ္ေတြ ပါမလဲ ဆုိတာကုိ သတ္မွတ္ ရမည္။ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒေတြ ေရးဆြဲတဲ့ အခါမွာ ဘယ္နယ္ ဘယ္နယ္ေတြ ပါမယ္ ဆုိတာ သတ္မွတ္ ရမည္။ အခု မသတ္မွတ္ ရေသးဘူး။ ပါခ်င္တဲ့ နယ္ေတြသာ သတ္မွတ္ ရမည္။ အခု မသတ္မွတ္ ရေသးဘူး။ ပါခ်င္တဲ့ နယ္မွ ပါၾကပါ ဆုိတာ ရွင္းပါတယ္။ သုိ႕ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပ ထားသည္ ့တသီး ပုဂၢလ ျပည္နယ္ မ်ားသည္ ဖဲြ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပ ထားသည္ႏွင့္ အမွ် ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာမ်ား ရွိေစမည္။

ထုိဖြ႕ဲစည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒမွာ ေနာက္ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ ညႇိႏႈိင္း ဆုံးျဖတ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပ ထားတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ မ်ားလည္း ရွိလိမ့္မယ္။ အဲသည္ေတာ့ သည္ကိစၥမွာ ရွင္းရွင္း နားလည္ ခ်င္တာက သည္လုိ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ထဲမွာ တသီး ပုဂၢလ ျပည္နယ္ မ်ားဟာ ဘယ္ျပည္နယ္ ေတြလဲ ဆုိတာ သည္အထဲမွာ မပါေသးဘူး။ ဘယ္နယ္ေတြက ပါခ်င္လုိ႕ ဘယ္နယ္ေတြက မပါခ်င္ဘူး ဆုိတာ ႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပ ထားသည့္ ျပည္နယ္မ်ားဟာ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာမ်ား ရွိေစရမယ္ ဆုိတဲ့ အတုိင္း အဲသည္ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ ေတြကုိ သတ္မွတ္ဖုိ႕ လုိေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္တန္း နယ္ပယ္ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ ေဆြးေႏြးၿပီး လုပ္ရမည့္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္လုိ လုပ္ၿပီးမွ သေဘာတူသည္ ျဖစ္ေစ ေနာက္ဆုံး၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ က်သည္ ျဖစ္ေစ အဲသည္လုိ ဆုံးျဖတ္ၾကတဲ့ အခါမွာ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပ ထားတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာမ်ားကုိ သေဘာတူ ေက်နပ္လုိ႕ ဝင္လာတဲ့ ျပည္နယ္ မ်ားသာ ပါလိမ့္မယ္။ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ ဆုိၿပီး အဲသည္လုိ သေဘာ ေလာက္သာ ထည့္ထားတယ္။ ဘယ္နယ္ကုိမွ အတင္း ထည့္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။

(၃) “အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ တကြ အပါအဝင္ ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္ မ်ားႏွင့္ အစုိးရ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားလုံး တို႕၏ အခြင့္အာဏာ ဟူသမွ် တုိ႕သည္ တုိင္းသူ ျပည္သားတုိ႕ ထံမွ သက္ဆင္း ေစရမည္။” ဒါကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္ ယခုတြင္က ေျပာခဲ့တဲ့ အတုိင္း လြတ္လပ္တဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ ႏုိင္ငံေတာ္လုိ႕ ဖြဲ႕စည္း လုိက္တဲ့ အခါမွာ အဲသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ ပုိင္တဲ့ အဲသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ လက္ထဲမွာ ရွိတဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာဟာ ဘယ္သူေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ ဘယ္သူေတြက သာလွ်င္ ပုိင္ဆုိင္ သင့္တယ္ ဆုိတဲ့ ျပႆနာ သေဘာတရားကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေျဖရမယ္ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ တုိင္းသူ ျပည္သားေတြ သာလွ်င္ မူလဘူတ အားျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာကုိ ပုိင္တဲ့ လူေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ကြၧန္ေတာ္တို႕ ယူဆတယ္၊ ယုံၾကည္တယ္။

ရာဇဝင္ေၾကာင္း လုိက္ၾကည့္။ ဗမာ ရာဇဝင္ ေၾကာင္းကုိ ၾကည့္မလား၊ ကမာၻ႕ ရာဇဝင္ ေၾကာင္းကုိပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ဘယ္လုိပဲၾကည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာေတြ ဆုိတာ မူလဘူတ လုိက္ၾကည့္မယ္ ဆုိရင္ တုိင္းသူ ျပည္သားေတြ လက္ထဲမွာ ရွိတယ္ ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရ ပါလိမ့္မည္။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အယူအဆမွာ ဆုိလွ်င္ ကမာၻအစ သမၼတမင္း ဆုိတဲ့ အတုိင္း သမၼတ မင္းကုိ လူေတြက တင္ေျမႇာက္ ခဲ့တာပဲ။ အဲသည္ အတုိင္း ေရွ႕ေရွာက္ၿပီး ျဖစ္ရမွာပဲ။ အဲသည္ အတုိင္း ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ဟာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ တကြ အပါအဝင္ ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္ မ်ားႏွင့္ အစုိးရ အဖြဲ႕၊ အဖြဲ႕အစည္း အားလုံး တုိ႕၏ အခြင့္အာဏာ ဟူသမွ် တုိ႕သည္ တုိင္းသူ ျပည္သားတုိ႕ ထံမွ သက္ဆင္း ေစရမည္ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္ေတာ့သည္ သေဘာကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ခ်ထား လုိက္တဲ့ အခါ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ ေရးဆြဲတဲ့ အခါမွာ တုိင္းသူ ျပည္သားေတြ ဆီက အခြင့္အာဏာ ရတယ္ ဆုိတဲ့ အတုိင္း သာလွ်င္ အခ်က္အလက္ေတြ ပါလိမ့္မည္။ အဲသည္မူကုိ ဆန္႕က်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ အခ်က္အလက္ေတြ ပါလိမ့္မည္။ အဲသည္ မူကုိ ဆန္႕က်င္တဲ့ အခ်က္အလက္္ေတြ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ မပါဘူး ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ပဲ။ ဘယ္အခ်က္ ဟာျဖင့္ သည္မူႏွင့္ ဆန္႕က်င္ ေနမည္၊ မဆန္႕က်င္ဘူး ဆုိတာ အေသးစိတ္ က်မွပဲ ေဆြးေႏြး ၾကည့္ႏုိင္မယ္။

အမွတ္ (၃) အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာဟာ တုိင္းသူ ျပည္သားေတြ လက္ထဲမွာ ရွိတယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာ တရားကုိ အေျခခံ ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

(၄) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္၏ တုိင္းသူ ျပည္သား မွန္သမွ်သည္ လူမႈ ေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြား ေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရး၌ လည္းေကာင္း တရား မွ်တမႈ ရွိေစလ်က္ သည္ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲဖုိ႕ စီစဥ္တဲ့ အခါမွာ လူမႈ ေရးရာ၌ လည္းေကာင္း စီးပြား ေရးရာ၌ လည္းေကာင္း ႏုိင္ငံေရး၌ လည္းေကာင္း တရား မွ်တမႈ ရွိေအာင္ ဖန္တီး ထားရတယ္။ အဓိပၸာယ္က လူမႈ ေရးရာ၌ တရား မွ်တမႈ ရွိေစရမည္ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္က ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အလုပ္သမားႏွင့္ အလုပ္ရွင္ ကိစၥမ်ဳိးေတြ၊ လယ္သမားႏွင့္ လယ္ရွင္ ဆက္ဆံတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြ အစ ရွိသည္ အားျဖင့္ လူအခ်င္းခ်င္း ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြ တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ တန္းတူ အခြင့္အေရး ရေအာင္ စီမံ ဖန္တီး ေပးထားဖုိ႕ လုိတယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာပါပဲ။

စီးပြားေရး၌ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ တဖက္ စီနင္း အားျဖင့္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေန ေတြကုိ ဖယ္ရွင္း ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရး၌ အလုပ္တူလွ်င္ အဲသည္ အတုိင္း အခြင့္ အတူတူ ျဖစ္ႏုိင္ သမွ် ျဖစ္ေအာင္ ဆုိတဲ့ သေဘာကုိ စီမံ ဖန္တီး ေပးထားရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး မွာလည္း တရား မွ်တဖုိ႕ လုိတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမွာ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ ဘယ္သူ ကေတာ့ျဖင့္ မဲ မရထုိက္ဘူး၊ ဘယ္သူ ကေတာ့ျဖင့္ မဲ ရထုိက္တယ္ စသည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး ညႇင္းဆဲမႈေတြ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ မရွိေစ ရဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္သူဟာ ဘယ္လုိ ရာထူး မ်ဳိးကုိ မရေစ ရဘူး၊ ဘယ္သူက သာလွ်င္ ရရမယ္ ဆုိတဲ့ အဲဒီလုိ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရး တရား မွ်တမႈကုိ ထိခုိက္တယ္။

အဲသည္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးမွာ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္တဲ့ သူတုိင္း မိမိတုိ႕ အရည္အခ်င္းေၾကာင့္ အခြင့္အေရး ရသြား ႏုိင္ဖုိ႕ ပါပဲ။ အားလုံး ရရင္ အားလုံး ရဖုိ႕ သည္သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ တရား မွ်တမႈ ရွိရမယ္။ ေနာက္ အဆင့္အတန္း (Equality of Status.) အဆင့္အတန္း မွာလည္း တူညီရမယ္။ အဆင့္အတန္းမွာ တူညီရမယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာ ကေတာ့ကာ သူေဌးရယ္၊ ဆင္းရဲသားရယ္၊ ဘာရယ္ အစ ရွိသျဖင့္ သည္လုိ ကြဲျပား ထားတာ မရွိဘဲႏွင့္ သူေဌးရယ္ ဆင္းရဲသားရယ္ ဆုိတာက ပစၥည္း အေျခအေန အေလ်ာက္ ရွိေနတုန္း ရွိေပမည္။ အဆင့္အတန္းမွာ ဆုိုလုိ႕ ရွိရင္ တူညီ ေစရမယ္။ အဆင့္အတန္းမွာ တူညီ ေစရမယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာသာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သူေဌး ဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိ ပုိၿပီးေတာ့ အခြင့္အေရး ရမယ္၊ ဆင္းရဲသား ဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိ မရဘူး စသည္ျဖင့္ သည္လုိ မရွိေစ ရဘဲႏွင့္ အဆင့္အတန္းတြင္ အားလံုး ဆူႀကံဳ နိမ့္ျမင့္ မရွိ ပကတိ တူညီ ေစရမယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ အခြင့္အေရး (Equality of opportunity) အခြင့္အေရး မွာလည္း တန္းတူ ရမယ္ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္က ပညာ သင္ၾကား ၾကတဲ့ ေနရာမွာ ဥပမာ ဆုိရင္ ဉာဏ္ အရည္အခ်င္းခ်င္း အတူတူ ျဖစ္လုိ႕ ရွိလွ်င္ ဉာဏ္ရွိ သေလာက္ သူ႕ပညာ အလုိက္ ရလုိ႕ အခြင့္အေရး ဟာလည္း ရွိသင့္တယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိးပဲ။ ဆင္းရဲတဲ့ သူေတာ့ ဆင္းရဲတယ္ ဆုိလုိ႕ အခြင့္အေရး မရဘူး၊ ခ်မ္းသာတဲ့ သူသာလွ်င္ အခြင့္အေရး ရမယ္ ဆုိတဲ့ သည္လုိ သေဘာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲႏွင့္ အားလုံး အခြင့္အေရးမွာ (Opportunity) အခြင့္အေရး ေပးတဲ့ ေနရာမွာ မယူတတ္လွ်င္ ယူတတ္တဲ့ လူမွန္သမွ် အခ်ဳပ္အခ်ယ္ မရွိဘဲႏွင့္ ယူႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရး ရွိရမည္ ဆုိတဲ့ သေဘာ တရားသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈ (Before the Law) ဥေပဒ သက္ေရာက္မႈမွာ တူညီရမယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာ ကေတာ့ ဥပေဒ ေရွ႕ေမွာက္၌ ဘယ္သူမဆုိ သမၼတပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေတာသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဥေပဒ စည္းကမ္းကုိ ေဖာက္ဖ်က္လုိ႕ ရွိလွ်င္ ေဖာက္ဖ်က္တဲ့ အေလ်ာက္ အျပစ္ဒဏ္ ခံရလိမ့္မည္။ ေကာင္းတာကုိ လုပ္လုိ႕ ရွိရင္လဲ ေကာင္းတဲ့ အေလ်ာက္ ဥပေဒရဲ႕ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ခံရမယ္။ သည္လုိ ဥပေဒ ေရွ႕ေမွာက္မွာ ဆုိလွ်င္ ဘယ္သူ မဆုိ (မင္း) ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆင္းရဲသား ျဖစ္ျဖစ္ ၊ သူေဌး ျဖစ္ျဖစ္ အားလုံးဟာ တန္းတူ ျဖစ္ရမယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာပဲ။

အဲသည္လုိ လူမႈေရးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးရာ၌ လည္ေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးရာ၌ လည္းေကာင္း တရား မွ်တမႈ ရွိေစလ်က္ အခြင့္အေရး ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈ တုိ႕တြင္ ဆူႀကံဳ နိမ့္ျမင့္ မရွိ ပကတိ တူညီ ေစရမည့္ျပင္ တရား ဥပေဒ ႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အမ်ား ျပည္သူတုိ႕ ေစာင့္စည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာေသာ္ လည္းေကာင္း မဆန္႕က်င္ သမွ် လြတ္လပ္စြာ ႀကံစည္ ပုိင္ခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိ ပုိင္ခြင့္၊ ယုံၾကည္ ပုိင္ခြင့္၊ ဘာသာတရား ကုိးကြယ္ ပုိင္ခြင့္၊ ဝတ္ျပဳ ပုိင္ခြင့္၊ ပရိေယသန ရွာမီွး ပုိင္ခြင့္၊ စည္း႐ုံး ပုိင္ခြင့္ ျပဳမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္တို႕ ရရွိ တည္ၿမဲ ေစရန္ အတြက္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ အခုိင္အလုံ သတ္မွတ္ ထားရွိ ေစရမည္။

ဒါကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ျပည္သူ႕ လြတ္လပ္ေရး ပါရမည္ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ ပါပဲ။ သည္အထဲမွာ အက်ဥ္း႐ုံးၿပီး လြတ္လပ္စြာ ႀကံစည္ပုိင္ခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိပိုင္ခြင့္၊ ယုံၾကည္ပုိင္ခြင့္၊ ဘာသာတရား ကုိးကြယ္ ပုိင္ခြင့္၊ ဝတ္ျပဳ ပုိင္ခြင့္၊ ပရိေယသန ရွာမွီး ပုိင္ခြင့္၊ စည္း႐ုံး ပုိင္ခြင့္၊ ျပဳမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္လုိ႕ ဆုိထား ပါတယ္။ ေနာက္ ကြၧန္ေတာ္တို႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္လုိ႕ ဆုိထား ပါတယ္။ ေနာက္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ အခါ က်လွ်င္ သည္ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ က်က်နန ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ကြၧန္ေတာ္ ေရးရ ပါလိမ့္မယ္။ အဲသည္ အခါ က်လွ်င္ ဥပေဒ သေဘာ ေရးဆြဲ ရွိပါ လိမ့္မယ္။ သည္ေတာ့မွ အက်ဥ္းမွ်ႏွင့္ ဘယ္လုိ အခြင့္အေရး မ်ဳိးေတြႏွင့္ လူတုိင္း လူတုိင္း ရွိထုိက္တဲ့ အခြင့္အေရး မ်ဳိးေတြလဲ ေပးထား ရမယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ၫႊန္ၾကားျခင္းမွ် ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလုိ ၫႊန္ၾကားတဲ့ ေနရာမွ သည္လုိ လြတ္လပ္မႈ ေတြကုိ ေပးတဲ့ ေနရာမွာ (Subject to law and public morality) တရား ဥပေဒႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမ်ား ျပည္သူ တို႕၏ ေစာင္းစည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း မဆန္႕က်င္ သမွ် ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေနာက္က်လုိ႕ ရွိရင္ တုိင္းျပည္က လူေတြက တင္ေျမႇာက္ လုိက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္တုိ႕ အဲသည္ လႊတ္ေတာ္က လုပ္ထားတဲ့ ဥပေဒ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒ မလုပ္ ေပမယ့္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လူ႕ထုံးစံမွာ မလုပ္အပ္တဲ့ သေဘာတရားေတြ ရွိေသးတယ္။ အမ်ား ျပည္သူတုိ႕ ေစာင့္စည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း မဆန္႕က်င္ သမွ် ဥပမာ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ဆုိေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ျပဳမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္ ရွိတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ လူတေယာက္ ကေနၿပီး ကုိယ္တုံးလုံးႏွင့္ လမ္းမမွာ သူေရွာက္ၿပီးေတာ့ ေျပးခ်င္တုိင္း ေျပးလုိ႕ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး ဆုိတာဟာ အမ်ား ျပည္သူတုိ႕ ေစာင့္စည္းအပ္တဲ့ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ ဆန္႕က်င္ ေနတယ္။

အမွန္ ကေတာ့ သည္လုိ သတ္မွတ္ ထားတာ မရွိဘူး ဆုိရင္ ျပဳမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္ အတုိင္း ဆုိလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ၾကည့္ေန ရမယ္။ ဘာျဖစ္ လုိ႕လဲ ဆုိရင္ ဘယ္သူ႕မွလဲ သြားမထိခုိက္ဘူး။ သူ႕ဟာသူ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ႏွင့္ ျပဳမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္ အတိုင္း လုပ္တာ ျဖစ္ေနတယ္။ သည္လုိ ဟာမ်ဳိးမွာ အဲသည္လုိ တရား လြန္လာတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြ က်ေတာ့ အမ်ား ျပည္သူတို႕ေစာင့္စည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ ဆန္႕က်င္လွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ စဥ္းစား ၾကည့္ရမယ္။

အဲဒါ ဆန္႕က်င္ တယ္လုိ႕ ရွိရင္ သည္လုိ ေနရာမ်ဳိးမွာ လြတ္လပ္မႈ ဆုိတုိင္း အကယ္ လြတ္လပ္မႈ မေခၚႏုိင္ဘူး၊ လြတ္လပ္မႈဟာ အမွန္စင္စစ္ စည္းကမ္း ရွိမွ လြတ္လပ္မႈ ျဖစ္ႏုိင္ တယ္လုိ႕ ကြၧန္ေတာ္ ယူဆတယ္။

အဲသည္လုိ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ ၿပီးေတာ့ လူတုိင္း လြတ္လပ္မႈ ေတြကုိ သတ္မွတ္ ေပးပါ ဆုိၿပီးေတာ့ သည္အဆုိမွာ ၫႊန္ၾကားထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္လုိ ၿပီးတဲ့ေနာက္ အမွတ္ (၅) ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒမွာ လူနည္းစု အဖုိ႕ လုံေလာက္ေသာ ကာကြယ္ျခင္းမ်ား ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ထားရွိ ေစရမည္။ အဲသည္မွာလဲ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လူမ်ဳိးေရး အတြက္ လူနည္းစု ဆုိတာ ရွိပါ ေသးတယ္။ သည္ေတာ့ သူတုိ႕တေတြ အတြက္လည္း လုံေလာက္တဲ့ ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းထားဖုိ႕ လုိပါတယ္။ ဘယ္လုိ ထည့္ရင္ေတာ့ လုံေလာက္မယ္၊ ဘယ္လုိ ထည့္လွ်င္ေတာ့ မလုံေလာက္ဘူး ဆုိတဲ့ ကိစၥ အရပ္ရပ္ကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေနာက္ေကာ္မီတီေတြ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါ က်ေတာ့ အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးဖုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္မွာေတာ့ မူအားျဖင့္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လူနည္းစု အတြက္လည္း စဥ္းစား ၿပီးေတာ့ လူနည္းစုေတြ ကာကြယ္ဖုိ႕ အခ်က္ ေတြလည္း ထည့္ၿပီး စဥ္းစား ခဲ့ပါလုိ႕ မွာခဲ့တဲ့ သေဘာပါဘဲ။ အမွန္ကေတာ့ သည္အဆုိဟာ ေနာက္ ဖြဲ႕စည္းမည့္ ေကာ္မီတီ ေတြကုိ မွာခဲ့တဲ့ စကားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေတြ ဘာေတြ လုပ္ခဲ့ပါ ဆုိတဲ့ သေဘာေတြ ပါပဲ။

နံပါတ္ ၆ ကေတာ့ လြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္၏ နယ္ေျမတုိ႕ တေပါင္းတစည္းတည္း တည္တံ့ ခုိင္ၿမဲေရးကုိ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ၊ တို႕ကုိ အခ်ဳပ္အခ်ာ စုိးမုိး အုပ္ခ်ဳပ္ ပုိင္ခြင့္ကုိ လည္းေကာင္း တရား ဓမၼႏွင့္ တကြ ျပည္ေထာင္ ခ်င္းခ်င္း ဥေပဒ အရ ထိန္းေစာင့္ ထားရွိ ေစရမည္။ ထုိ႕ျပင္ ဒါကေတာ့ လုိေတာ့ လုိတယ္၊ သုိ႕ေသာ္လည္း ကြၧန္ေတာ္ ပုဂၢဳိလ္ သေဘာ ေျပာရမည္ ဆုိလွ်င္ တမ်ဳိးကေတာ့ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ေရးတာ တမ်ဳိးပါပဲ။ အမွန္ကေတာ့ ဥပေဒ တတ္တဲ့ ဦးခ်န္ထြန္း တို႕လုိ ပုဂၢဳိလ္ ေတြက ႀကီးက်ယ္ သည္ထက္ ႀကီးက်ယ္ေအာင္၊ ခမ္းနား သည္ထက္ ခမ္းနားေအာင္ ထည့္ထား တာပါ။ ဒါေတြ ကေတာ့ သိပ္ရွင္းေနစရာ မလုိပါဘူး ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ သည္အထဲမွာ ပါတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ပုိင္ဆုိင္ ရမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ (According to Justice and international law) ျပည္ေထာင္ အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ အရ၊ တရားဓမၼႏွင့္ တကြ ထိန္းေစာင့္ ထားရွိရမယ္၊ ကြၧန္ေတာ္တို႕က တုိင္းျပည္ တည္ေန ၾကတာကုိ ခန္႕ခန္႕ျငားျငား တုိင္းျပည္ တည္ေထာင္ ရမွာကုိး၊ အဲသည္ေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ဟာ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ၊ တုိ႕ကုိ အခ်ဳပ္အခ်ာ စုိးမုိး အုပ္ခ်ဳပ္ ပုိင္ခြင့္ကုိ လည္းေကာင္း၊ တရား ဓမၼႏွင့္ တကြ ျပည္ေထာင္ အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ အရ ထိမ္းေစာင့္ ထားရွိရမည္။ တမ်ဳိး ကေတာ့ ဥပေဒ ေရးတဲ့ အခါမွာ တခမ္းတနား ေရးရမည့္ အခ်က္အလက္ ေတြပါပဲ၊ အေရးလည္း ႀကီးပါတယ္ ခမ္းခမ္းနားနားလည္း ေရးဖုိ႕ လုိပါတယ္။

ေနာက္နံပါတ္ (၇) က ရာဇဝင္တြင္ ထင္ရွား ခဲ့ေသာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္သည္ ကမာၻတြင္ မိမိ၏ ဂုဏ္ ၾကက္သေရႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ရသင့္ ရထုိက္ေသာ အဆင့္အတန္းသုိ႕ ေရာက္ရွိ ေစရမည့္ အျပင္၊ လူသတၲဝါ တုိ႕၏ တုိးတက္ေရးႏွင့္ ေကာင္းက်ဳိး ခ်မ္းသာ ျပည့္ဝေရး တုိ႕ကုိ တာဝန္ အေလ်ာက္ ေစတနာျဖင့္ အစြမ္းကုန္ ျဖည့္စြက္ ထမ္း႐ြက္ခါ ျပည္ေထာင္ အခ်င္းခ်င္း ဆုိင္ရာ တရား ဓမၼႏွင့္ က်င့္ဝတ္ သိကၡာကုိ အေျခခံ ျပဳ၍ ကမာၻ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွ႕႐ႈလ်က္ ႏုိင္ငံတကာ တုိ႕ႏွင့္ မိတ္ဝတ္ မပ်က္ဘဲ တြဲဖက္ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈကုိ ခုိင္ၿမဲေသာ အဓိ႒ာန္ တုိ႕ျဖင့္ ထိန္းေတာ့အ့ံ။

ဒါကေတာ့ ဥဒါန္း က်ဴးရင့္တဲ့ သေဘာမ်ဳိး ပါပဲ။ ငါတုိ႕ ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးဟာ ကမာၻႀကီးရဲ႕ အလယ္မွာ လူသတၲဝါ တုိ႕၏ ေကာင္းက်ဳိး ခ်မ္းသာ တုိ႕ကုိ လုပ္ဖုိ႕ေရာ၊ ကမာၻ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တုိ႕ကုိ တည္ေထာင္ၿပီး အၿမဲတမ္း ေစာင့္ထိန္းမည္ ဆုိတဲ့ ဟာပါပဲ။ ဒါကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာတုိင္း၊ ႏုိင္ငံတကာတုိင္း၊ ႀကီးႀကီး က်ယ္က်ယ္ ေျပာတဲ့စ ကားေတြပဲ။ တကယ္ လုပ္သလား ဆုိေတာ့ သိပ္မလုပ္ၾက ပါဘူး။ (ရယ္ေမာၾကသည္)။

ဒါကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လူမ်ား ၾကည့္ေကာင္းေအာင္၊ ကမာၻက ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ ထည့္ရမည္။ ဖတ္လုိက္ရလုိ႕ ရွိရင္ ပါးစပ္ထဲမွာ ျပည့္သြားေအာင္ လုပ္ထား တာပဲ။ ေတာက လူေတြ ဖတ္ရင္ေတာ့ ဘာမွ နားလည္မွာ မဟုတ္ဘူး။ (ရယ္ေမာၾကသည္)။ အေရးႀကီးတာ ကေတာ့ နံပါတ္ ၁ – ၂ – ၃ – ၄ – ၅ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ နံပါတ္ ၁ က ၅ အထိ၊ ကြၧန္ေတာ္ ျမင္သေလာက္ (The most practical points) ဒါက တကယ့္ အသုံးဝင္ဆုံး အခ်က္အလက္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္၊ သည္ အသုံးဝင္တဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြဟာ အဆုိထဲမွာ ပါတယ္ ၆ ႏွင့္ ၇ ကေတာ့ အမွန္စင္စစ္ စကားေတြ ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ ခန္႕ခန္႕ညားညား သုံးထားျခင္း ပဲလုိ႕ တနည္း ဆုိႏုိင္ ပါတယ္။

သည္ေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္က ေနၿပီး ဗမာႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲဖုိ႕ အဖြဲ႕ အသီးသီး ခန္႕ထားတဲ့ ေနရာမွာ သည္အတုိင္း စဥ္းစားၿပီး သည္အခ်က္ ေတြကုိ စဥ္းစားၿပီး ခင္ဗ်ားတုိ႕ အႀကံဉာဏ္ေတြ ယူလာခဲ့ ပါလုိ႕ မွာလုိက္ဖုိ႕ အတြက္ သည္အဆုိကုိ သြင္းရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သည္အဆုိကုိ စဥ္းစား လုိက္မယ္ ဆုိရင္ အေျခခံ အခ်က္ေတြ ပါေပမည္။ သည္အခ်က္ေတြ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ထည့္တာ ရွိတယ္။ ပထမ ၁ အခ်က္မွာ ဆုိရင္ လြတ္လပ္သည့္ အခါ အာဏာပုိင္ သမၼတ ႏုိင္ငံ လုပ္ရမယ္။ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ သမၼတ ႏုိင္ငံ ျဖစ္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဗမာ ႏုိင္ငံကုိ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ေခၚဖုိ႕ အဲသည္ မူတခု ပါတယ္၊ မူ အားလုံး ေလးခု ပါတယ္။

လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္ရမယ္။ (Independence) အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ ပုိင္ရမယ္ (Sovereignty) ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခါ သမၼတ ႏုိင္ငံ ျဖစ္ရမယ္။ (Republic) အဲဒါ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ တခါ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ ျဖစ္ရမယ္။ အဲဒီ မူ ၄ ခု ရွိပါတယ္။ အဲသည္ မူ ေလးခုကုိ အပုိဒ္ (၁) ထဲမွာ အကုန္လုံး သြင္းထားတယ္။ သြင္းထားေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တို႕ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ၍ ဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ အခါ သည္မူ ၄ ခုကုိ အေျခခံ ထားၿပီး ေရးဆြဲ ပါလုိ႕ မွာခ်င္ ပါတယ္။ အဲသည္ မူ ေလးခုႏွင့္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံ အျဖစ္ ေက်ညာမယ္ ဆုိတာ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္က ေနၿပီး သေဘာ က်တယ္။ ေက်နပ္တယ္။ မေက်နပ္ဘူး စဥ္းစားဖုိ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ ျပည့္စုံရမယ္ ဆုိတာ သေဘာ က်တယ္၊ မက်ဘူး ဆုံးျဖတ္ဖုိ႕၊ ေနာက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းဖုိ႕ ဆုိတာ ဟာလည္း ဖြဲ႕စည္းထုိက္၊ မဖြဲ႕စည္းထုိက္ ဆုိတာ ေဆြးေႏြးဖုိ႕ ပါပဲ။ အဲဒါၿပီးမွ ဒုတိယ အခ်က္က သည္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံထဲမွာ ဘယ္နယ္ေတြ ဘယ္နယ္ေတြ ပါလုိ႕ ဘယ္လုိ အာဏာ ရရွိမည္ ဆုိတာ ခင္ဗ်ားတုိ႕ လာၿပီး တင္ျပပါလုိ႕ မွာလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သည္အခ်က္မွာ ေတာ္ေတာ္ပဲ အရွင္ လုပ္ထားတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲ ဆုိလွ်င္ သည္အခ်က္ ထဲမွာ ဘာမွ် တိတိက်က်မွ မူရယ္လုိ႕ မရွိပါဘူး။

မူလက ဘာလဲ ဆုိလွ်င္ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ ေပးရမည္ ဆုိတဲ့ မူပါပဲ။ ဘယ္လုိေပး၊ ဘယ္ေလာက္ေပး ဆုိတာ ဘာမွ် မပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတုိ႕ စဥ္းစားၿပီး လာခဲ့ၾကပါ ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ အရွင္ လုပ္ၿပီး ထားပါတယ္။ ဘယ္ျပည္နယ္ေတြ ပါသင့္တယ္ ဆုိတာလဲ အရွင္ လုပ္ၿပီး ထားပါတယ္။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ မူလ ဖဆပလ ညီလာခံမွာ တင္တဲ့ အဆုိမွာေတာ့ ေဖာ္ျပ ထည့္ထား ပါတယ္။

အဲဒါ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အမွတ္တမဲ့ ထည့္ထား မိတာပါပဲ။ ေနာက္ ျပန္စဥ္းစား ၾကည့္ေတာ့မွ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံထဲက သည္နယ္ေတြ ဝင္သြားၿပီးသား ျဖစ္သြား မည္လား ဆုိၿပီး စဥ္းစား မိတာႏွင့္ ျဖဳတ္ပစ္ခဲ့ၿပီး အခုလုိ သာမည ဆုိထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

၃ ကေတာ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ လြတ္လပ္ေသာ သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ တကြ အပါအဝင္ ျဖစ္သည့္ ျပည္နယ္ မ်ားႏွင့္ အစုိးရ အဖြဲ႕အစည္း အားလုံး တုိ႕၏ အခြင့္အာဏာ ဟူသမွ် တုိ႕သည္ တုိင္းသူ ျပည္သားတုိ႕ ထံမွ သက္ဆင္း ေစရမည္။ သည္မွာေတာ့ မူက တုိင္းသူ ျပည္သား မ်ားဟာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ ပုိင္ေသာ လူေတြပဲ ဆုိတဲ့ မူကုိ ထည့္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သည္မူ အရ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲသည့္ အခါ သည္မူ သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ အႀကံဉာဏ္ေတြ ေရးဆြဲ လာခဲ့ပါ ဆုိၿပီး မွာထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ အခ်က္ ၄ က ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္၏ တုိင္းသူ ျပည္သား မွန္သမွ်သည္ လူမႈေရး၌ လည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရး၌ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရး၌ လည္းေကာင္း တရား မွ်တမႈ ရွိေစလ်က္ အဆင့္အတန္း အခြင့္အေရးႏွင့္ ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈ တုိ႕တြင္ ဆူႀကံဳ နိမ့္ျမင့္ မရွိေစ။ ပကတိ တူညီ ေစရမည့္ အျပင္ တရား ဥပေဒ ႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အမ်ား ျပည္သူတုိ႕ ေစာင့္စည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း မဆန္႕က်င္ သမွ် လြတ္လပ္စြာ ႀကံစည္ပုိင္ခြင့္၊ ယုံၾကည္ပုိင္ခြင့္၊ ဘာသာတရား ကိုးကြယ္ပိုင္ခြင့္၊ ဝတ္ျပဳႏုိင္ခြင့္၊ ပရိေယသနာ ရွာမွီး ပိုင္ခြင့္၊ စည္း႐ုံးပုိင္ခြင့္၊ ျပဴမူ ေဆာင္႐ြက္ ပုိင္ခြင့္ကုိ ရရွိ တည္ၿမဲ ေစရန္ အတြက္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ အခုိင္အလုံ သတ္မွတ္ ထားရွိ ေစရမည္။

ဒါကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သည္အထဲမွာ မူေတြ ကေတာ့ လူမႈေရးရာ၌ တရား မွ်တမႈ ရွိေစျခင္းမူ၊ စီးပြားေရး တရားမွ်တ ရွိေစျခင္းမူ၊ ႏုိင္ငံေရး တရားမွ်တ ရွိေစျခင္းမူ၊ အဆင့္အတန္းတြင္ ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္ မရွိ၊ ပကတိ တူညီ ေစရမည့္မူ၊ ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈ တုိ႕တြင္ ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္ မရွိ၊ ပကတိ တူညီ ေစမည့္ အျပင္ တရား ဥပေဒႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အမ်ား ျပည္သူတို႕ေစာင့္စည္း အပ္ေသာ အက်င့္ သိကၡာႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း မဆန္႕က်င္ သမွ် ျပည္သူ တုိ႕ရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား ရရွိဖုိ႕ မူ ၇ မူ ပါတယ္။

အဲသည္ မူ ၇ မူ ရဲ႕ အေျခခံ သေဘာတရား ၇ ခ်က္ ေပၚတြင္ အေျခခံ ျပဳပါလုိ႕ သည္အမွတ္ ၄ က ဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အမွတ္ ၅ ကေတာ့ ဤဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ လူနည္းစုမ်ား အဖုိ႕ လုံေလာက္ေသာ ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ထားရွိ ေစရမည္ ဆုိတာ ကေတာ့ ယခုတြင္က အခ်က္ ၂ ရဲ႕ သေဘာမ်ဳိးပဲ။ သာမည ေလာက္ပဲ ဆုိထား လုိက္တာပဲ။ လူနည္းစုေတြ အတြက္လည္း လုံလုံေလာက္ေလာက္ ထည့္သြင္း ထားပါ၊ ဘာလုပ္ပါ ဆုိတာ သည္အထဲမွာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ မထည့္ေသး ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲ ဆုိလွ်င္ သည္ကိစၥဟာ အထူး တလည္ပဲ ေရေရလည္လည္ ေဆြးေႏြး စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါတြင္ မကေသးဘူး၊ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဖုိ႕မွာ အထူး ရွင္းလင္း ေစခ်င္တာ ကေတာ့ သည္ လူထုေတြ အေပၚမွာ အရွင္းဆုံး စိတ္ထား ပါတယ္။ မလိမ့္တပတ္ ျဖစ္ေစ၊ ေျခ႐ႈပ္လုိ႕ ျဖစ္ေစ ဘယ္လုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ဟာ လက္တလုံးၾကားျဖင့္ လူနည္းစုေတြ အေပၚမွာ မတရားလုပ္ဖုိ႕ ဆုိတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ေစတနာ အလွ်င္း မရွိႏွင့္ သူတုိ႕ ေျပာဆုိခ်င္တာ သူတုိ႕ ေျပာၿပီးေတာ့ကာ လုံေလာက္တဲ့ ကာကြယ္ခ်က္ ေတြကုိ ဟုတ္တယ္ မဟုတ္ဘူး၊ တရားသျဖင့္ အခြင့္အေရးေတြ ဟုတ္တယ္ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေတြကုိ စိစစ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ ေရေရလည္လည္ ေဆြးေႏြးခြင့္ ရၿပီးတဲ့ ေနာက္မွ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သေဘာတူလုိ႕ ျဖစ္ေစ၊ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ပုိသေဘာ မတူလုိ႕ ျဖစ္ေစ၊ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဆုံးျဖတ္တဲ့ အခါမွာ သည္ေလာက္ပဲ ရႏုိင္မယ္ သည္ထက္ေတာ့ ပုိမရဘူး ေျပာတဲ့ အခါမွာ သည္လုိ ေရေရလည္လည္ ေဆြးေႏြးမွ သာလွ်င္ သေဘာတူလုိ႕ ျဖစ္ေစ၊ သေဘာ မတူလုိ႕ ျဖစ္ေစ အဲသည္လုိ လုပ္ဖုိ႕ပါဘဲ။ သည္မွာ လူနည္းစုေတြ အတြက္ ကာကြယ္ခ်က္မ်ား ဆုိၿပီး ပါ႐ုံ ေလာက္သာ ပါတယ္။ တသီးတျခား ေဖာ္ျပျခင္း မရွိပါဘူး။

သည္အတုိင္း အမွာ သေဘာ ျဖစ္တဲ့ သည္အဆုိကုိ တင္သြင္းတဲ့ အခါမွာ အခုလုိ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗမာျပည္မွာ လက္ငင္း အေျခအေနကုိ အနည္းငယ္ သုံးသပ္ဖုိ႕ လုိပါတယ္။ အခုလက္ငင္း ျဖစ္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ရဲ႕ အေျခအေနမယ္ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ အခု ဖြဲ႕စည္း စည္းေဝး ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ႀကီးဟာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ ျပည့္စုံတဲ့ လႊတ္ေတာ္လုိ႕ ယူဆတယ္။

သည္အတုိင္းလည္း ေဆာင္႐ြက္ ေနတယ္။ သည္လုိ ေဆာင္႐ြက္ ေနတဲ့ အခါမွာ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကေန ၿပီးေတာ့ကာ ဗမာျပည္ရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးကုိ ဆုံးျဖတ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ဖုိ႕ ေရာက္တဲ့ အခါ က်ေတာ့၊ တကယ့္ လက္ေတြ႕ ေရာက္တဲ့ အခါ က်ေတာ့ အာဏာဟာ သည္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ မရွိေသးဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႕ မရွိေသး သလဲ ဆုိလွ်င္ သည္တုိင္းျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ ေနတာ ဘိလပ္ ပါလီမန္က အုပ္ခ်ဳပ္ ေနေတာ့ ဘိလပ္ ပါလီမန္ ကေနၿပီး သည္တုိင္းျပည္ ေပၚမယ္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္တဲ့ သေဘာမ်ဳိး အျဖစ္ႏွင့္ စုိးမုိး အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း ခံရေတာ့ ဘိလပ္ ပါလီမန္က အုပ္ခ်ဳပ္ ေနျခင္း ရပ္စဲ ပစ္ရမယ္။ ရပ္စဲၿပီးတဲ့ ေနာက္မွ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္က အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ ႏုိင္ငံေတာ္ အျဖစ္ ေရာက္မယ္။ အခု ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ (The Status of the Constituent Assembly is that of a sovereign body) အဆင့္အတန္း အားျဖင့္ သည္တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ဟာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာႏွင့္ ျပည္စုံတဲ့ လႊတ္ေတာ္လုိ႕ ယူဆတယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း အာဏာ ပါဝါ က်ေတာ့ မရွိ ေသးဘူး။ အခြင့္အေရး ကေတာ့ မရွိ ေသးဘူး။ ဥပမာ သည္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ ေျပာဆုိတဲ့ စကား ေတြဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာဆုိ ႏုိင္တယ္လုိ႕ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ယူဆတယ္။

ယူဆထားပင္ ယူဆထား ျငားေသာ္လည္း (Legal Sanction) ေခၚတဲ့၊ ဥပေဒ အခြင့္အေရး အာဏာ ရွိသလား ဆုိေတာ့ အဲသည္ လုိေတာ့ မရွိဘူး။ အဲသည္ အတုိင္းပဲ၊ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ တင္သြင္း ဆုံးျဖတ္တဲ့ ကိစၥေတြ ကလည္း ဆုံးျဖတ္ေတာ့ ဆုံးျဖတ္ ႏုိင္တယ္၊ ဆုံးျဖတ္တဲ့ ေနရာမွာ ဘယ္သူမွ လာၿပီးေတာ့ မတားဆီး ႏုိင္ဘူး၊ မေႏွာက္ရွက္ ႏုိင္ဘူး၊ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ အမတ္ေတြက လြဲလွ်င္ ဘယ္မူမွ မတားဆီး ႏုိင္ဘူး၊ မေႏွာက္ရွက္ ႏုိင္ဘူး၊ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ကုိယ္တုိင္ ဆုံးျဖတ္ ႏုိင္တယ္၊ သည္လႊတ္ေတာ္မွာ ဆုိလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဥကၠ႒ႀကီးဟာ ရွင္ဘုရင္ပဲ။ သူ အာဏာ အရွိဆုံးပဲ။ သူကေန ၿပီးေတာ့ အစည္းအေဝး လုပ္တဲ့ ေနရာ ေတြမယ္ အဆုံးအျဖတ္ သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ ၾကည့္႐ႈ ဆုံးျဖတ္ သြားရမည္။

သူ႕ အဆုံးအျဖတ္ကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ နားေထာင္ ရမယ္။ အဲသည္ ေတာ့ကာ လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ ဘာမဆုိ ဆုံးျဖတ္ခ်င္တာ ဆုံးျဖတ္ ႏုိင္တယ္၊ ဆုံးျဖတ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အတိုင္း သည္အတုိင္း ျဖစ္ေအာင္ ဆုိတဲ့ ကိစၥ ကေတာ့ သည္အခါ က်လုိ႕ရွိလွ်င္ ဘိလပ္ ပါလီမန္က အဲသည္လုိ လုိက္ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႕ တေတြကုိ က်ဳပ္တို႕ အာဏာ လြဲပါတယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ဘယ္လုိနည္းႏွင့္ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္လုိ ဥပေဒႏွင့္ ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ရလိမ့္မယ္။ အဲဒါေတာ့ ႐ုိး႐ုိး နည္းအတိုင္း ျဖစ္ပုံကုိ ကြၧန္ေတာ္ ေျပာျပတာပါ။ ဒါက တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္၊ တဦးႏွင့္ တဦး တႏုိင္ငံႏွင့္ တႏုိင္ငံ အက်ယ္က်ယ္ စကား မမ်ားၾက ပဲႏွင့္ မိတ္ေဆြ သေဘာ အားျဖင့္ တဦးကုိ တဦး အာဏာ လႊဲေျပာင္း ေပးမည့္ အေျခအေန ျဖစ္ရမည့္ သေဘာမ်ဳိးကုိ ေျပာဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲသည္ေတာ့ အဲသည္လုိ အာဏာ လႊဲေျပာင္းတဲ့ ကိစၥမွာ စကားမ်ားၿပီး အက်ယ္က်ယ္ေတြ ျဖစ္လာၾကလွ်င္ အာဏာ လြဲေျပာင္းမႈ အခက္အခဲေတြ ျဖစ္လာၾက လွ်င္ေတာ့၊ အာဏာ လႊဲေျပာင္းမႈ အခက္အခဲေတြ ေပၚလာလွ်င္ေတာ့ သည့္ျပင္ တနည္းတလမ္း စဥ္းစားတန္ စဥ္းစား ရလိမ့္မည္။

သည္လုိ စဥ္းစားတဲ့ အခါမွာ ဥပမာ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကေန ၿပီးေတာ့ က်ဳပ္တုိ႕ဟာ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္တဲ့ အတြက္ က်ဳပ္တုိ႕ပဲ သည္အာဏာ ေတြကုိ ရယူမယ္ ဆုိၿပီး အတင္း ယူတဲ့ နည္းလမ္း ရွိပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း အခု အဆုိ သြင္းေနတဲ့ ကိစၥ ကေတာ့ သည္လုိ အတင္း ယူဖုိ႕ ကိစၥကို ကြၧန္ေတာ္ မတုိက္တြန္း ေသးဘူး။ ဘာေၾကာင့္ မတုိက္တြန္း ဘူးလဲ ဆုိလွ်င္ တုိင္းျပည္ တျပည္လုံးမယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေန ေတြကုိ ေထာက္ၿပီးေတာ့ အၾကည္အသာ အားျဖင့္ မိတ္ေဆြ သေဘာႏွင့္ အာဏာ လႊဲေျပာင္း ယူသြား ႏုိင္ဖုိ႕က အနည္းငယ္ ေစာင့္ဆုိင္း ၿပီးေတာ့ သည္အတိုင္း အၾကည္အသာ အာဏာ ေျပာင္းမႈ ရေအာင္ လုပ္ရမယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ ကြၧန္ေတာ္သည္ အဆုိကုိ တင္သြင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

အကယ္၍သာ သည္လုိ ၾကည္ၾကည္သာသာ မိတ္ေဆြ သေဘာမ်ဳိးႏွင့္ အာဏာ လႊဲေျပာင္းမႈကုိ မလုိလားဘူး ဆုိလွ်င္ အခုဆုိ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ႀကီးမယ္ ပထမဆုံး အဆုိသြင္း ကတည္းက ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ တင္သြင္း လာခဲ့မွာပဲ။ ဘယ္လို သြင္းမလဲ ဆုိလွ်င္ သည္အဖြဲ႕ႀကီး သည္က ယာယီ အမ်ဳိးသား အစုိးရ စသည္ အားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းမယ္၊ ဒါေတြကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဖြဲ႕စည္းမယ္၊ အတင္း လုပ္စရာ လုိလွ်င္ အတင္း လုပ္မယ္။

က်ဳပ္သည္လုိ အတင္း လုပ္တဲ့ အခါ က်ေတာ့ တုိင္းျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အဂၤလိပ္ အစုိးရႏွင့္ ဆုိလွ်င္ အက်ယ္က်ယ္ မၿငိမ္းဖြယ္ အနည္းႏွင့္ အမ်ား ျဖစ္ရမယ္။ လက္ေတြ႕ အားျဖင့္ ေျပာရမယ္ ဆုိလွ်င္ သည္လို အျငင္အခုံ မျဖစ္ ခ်င္ေပမည့္ ဆယ္ေရး တေရး ကုိးေရး တရာ ဆုိသလုိ လုပ္ထားဖုိ႕ ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြ လုိေသးတယ္။

အဲသည္ေတာ့ လက္ေတြ႕ ျပင္ဆင္ခ်က္ လုပ္စရာ ဆုိတာေတြ အပထားၿပီး တျခား စဥ္းစား လုိက္မယ္ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ အက်ယ္က်ယ္ မၿငိမ္းဖြယ္ ဆုိၿပီး တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္သည္ အဲ အတင္းအက်ပ္ ေရွာက္ၿပီး လုပ္ေနမည့္ ကိစၥမ်ဳိးေတြ ဆုိတာ အမွန္အားျဖင့္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဘယ္သူ မဆုိ လုိလား မည္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လုိလည္း မလုိလား အပ္ဘူး။ ေနာက္ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေန အားလုံးကုိ ၾကည့္ၿပီး အၾကည္အသာ အားျဖင့္ အာဏာ လႊဲေျပာင္းလုိ႕ ရႏုိင္မယ္ ဆုိလုိ႕ ရရွိလွ်င္ မေကာင္းဘူးလား။

အဲသည္လုိ အၾကည္အသာ ျဖစ္ေအာင္ ဆုိၿပီး သည္အဆုိကုိ သြင္းတဲ့ အခါ က်ေတာ့ အာဏာ လႊဲေျပာင္းဖုိ႕ ျဖစ္ႏုိင္ မျဖစ္ႏုိင္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ခ်ိန္ဆဖုိ႕ လုိပါတယ္။

အၾကည္အသာ အာဏာ လႊဲေျပာင္းလွ်င္ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ ကမာၻရဲ႕ အေျခအေန၊ အဂၤလိပ္ အစုိးရရဲ႕ အေျခအေန အားလုံးကုိ ၿခံဳၾကည့္လွ်င္ အၾကည္အသာ ျဖစ္မွာပဲလုိ႕ ယူဆတယ္။ အေႏွးႏွင့္ အျမန္ပဲ။ သည္အေႏွးႏွင့္ အျမန္ ဆုိတဲ့ ကိစၥ ဟာလည္း ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လုပ္တဲ့ အေပၚမွာ ပဲတည္၊ အျခားမွာပဲ တည္တယ္။

ကြၧန္ေတာ္ လုပ္တာက ျမန္ျမန္ႏွင့္ ေကာင္းေကာင္း မွန္မွန္ ရွိၿပီးေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ တစည္းတလုံးတည္း တညီတသားတည္း အင္အား ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္းႏွင့္ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ ယူႏုိင္သည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း တထစ္ခ် မေျပာလုိဘူး။ အခု လုံးဝ လြတ္လပ္ေရး ဆုိၿပီးေတာ့ သည္အဆုိ ထဲမွာ သည္မူကုိ ထည့္လုိက္တဲ့ အခါ အင္မတန္ အေႏွာင့္အရွက္ေတြ ေတြ႕ရတယ္။ သည္ အေႏွာင့္အရွက္ေတြ ေတြ႕လာတဲ့ အခါ က်ေတာ့ သည္ အေႏွာင့္အရွက္ေတြ စဥ္းစား ၿပီးေတာ့မွ သည္အဆုိကုိ တင္သြင္းတဲ့ အခါ အဆုိဟာ ေရွ႕ကုိ ဘယ္လုိမ်ား ျဖစ္မလဲ ဆုိတဲ့ အလားအလာကုိ မေတြးရဲေအာင္ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကုိ ေရာက္ေန ပါတယ္။

ဘာျပဳလုိ႕လဲ ဆုိလွ်င္ သည္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ကေနၿပီး ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒကုိ ဆုံးျဖတ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ သည္အတုိင္း အတည္ ျဖစ္ဖုိ႕၊ မျဖစ္ဖုိ႕ ဆုိတာ ကေတာ့ ဘယ္အေပၚမွာ တည္သလဲ ဆုိလုိ႕ ရွိလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တို႕ အားလုံး အေပၚမွာ တည္ၿပီးေတာ့ ကြၧန္ေတာ္ တုိ႕သည္ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ အဖြဲ႕ႀကီး ကေန ၿပီးေတာ့ မိမိ အဆင့္အတန္း ရွိေနတဲ့ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာပုိင္ အဆင့္အတန္းကုိ စကား သေဘာႏွင့္ မဟုတ္ဘဲ ဥပေဒ သေဘာႏွင့္ တကယ့္ လက္ေတြ႕ေလာက္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ ဆုိတဲ့ သႏၷိ႒ာန္ ရွိဖုိ႕ လုိပါတယ္။

အဲသည္လုိ ရွိေလမွ သာလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ အဖြဲ႕ႀကီး အဆုံးျဖတ္ ေပးတဲ့ ဆုံးျဖတ္ ထားတဲ့ အတုိင္း ျဖစ္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ဖုိ႕ ျပင္ဆင္ ၿပီးသား ျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္။ သည္လုိ လုပ္ဖုိ႕ ရွိလွ်င္ ယခု ျမင္ေနတဲ့ အတိုင္း ဆုိရင္ အာဏာ လႊဲေျပာင္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခက္အခဲေတြ အနည္းႏွင့္ အမ်ား ေပၚလာ လိမ့္မယ္လုိ႕ ထင္တယ္။

ကြၧန္ေတာ္ ဘယ္လုိ ရည္႐ြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဘယ္သူ႕ အေပးမွာ ဘယ္လုိ စိတ္ထားမွ မထားဘဲ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာဆုိ ခ်င္ပါတယ္။ အာဏာ လႊဲေျပာင္း ေပးတဲ့ ကိစၥမွာ ဆုိလုိ႕ ရွိရင္ ေတာင္တန္း ေဒသ ဆုိင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြကုိ အသုံးခ် မွာပဲ ဆုိတာကုိ ကြၧန္ေတာ္က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာျပ ထားလုိ ပါတယ္။ ဘာျပဳလုိ႕လဲ ဆုိရင္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အခု ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ ေနရာမွာ အခက္အခဲေတြ ဘယ္လို လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဖန္တီးဖုိ႕ ဆုိတာ သည္အေရး သည္ကိစၥက လြဲလွ်င္ သည့္ျပင္ ဘာမွ် မရွိဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ ဆုိရင္ သူတုိ႕က ကရင္ ေတြကုိ ေျမႇာက္စား ေပးမွာ ပါပဲ။ ေတာင္တန္း ကုိယ္စားလွယ္ ေတြကုိလည္း ေျမႇာက္စား ေပးမယ္။

ကြၧန္ေတာ္တို႕ ကေတာ့ အားလုံးကုိ စဥ္းစား ၿပီးသားပဲ။ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႕ကုိ ေျမႇာက္ေပး ေျမႇာက္ေပး ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဖုိ႕ မွာေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သြားရမည့္ လမ္းကုိ မွန္မွန္ႀကီး သြားမယ္။ ႐ႈပ္လုိ႕လဲ ပုိရမွာ မဟုတ္ဘူး၊ ေခ်ာက္လုိ႕လဲ ပုိရမွာ မဟုတ္ဖူး။ ဘယ္လုိလုပ္လုပ္ သြားမယ္ ဆုိတဲ့ လမ္းစဥ္ အတုိင္း မွန္မွန္ႀကီး သြားမယ္။ ေနာက္ဆုံး တေန႕မွာ ကြၧန္ေတာ္ရဲ႕ စိတ္ေစတနာ အရင္းႏွင့္ လုပ္ကိုင္ သြားတာကုိ ႐ႈပ္ခ်င္ၾကတဲ့ လူေတြ ရွိရင္ သေဘာ အတုိင္း ႐ႈပ္ႏုိင္ ၾကတယ္။

ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္ ကေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သေဘာ အရ ျပ႒ာန္း ထားတဲ့ အတိုင္း သြားမွာပဲ။ အဲသည္လုိ သြားတဲ့ အခါ မွာလည္း ဘယ္လုိ အခက္အခဲ ေတြႏွင့္ ေတြ႕ေန ေတြ႕ေန အခက္အခဲ ေတြကုိ ေက်ာ္နင္းၿပီး သြားမယ္။ ေခ်ာက္လွ်င္လည္းကြၧန္ေတာ္တို႕ မေၾကာက္ဘူး။ ေျမႇာက္လွ်င္လည္း မေျမႇာက္ဘူး။ ေခ်ာ့လွ်င္လည္း မေပ်ာ့ဘူး။ လမ္းမွန္ အတိုင္း မွန္မွန္ သြားမယ္။ ကြၧန္ေတာ္တို႕ လုိလားတဲ့ ပန္းတုိင္ ထိေအာင္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ သြားမယ္။

(ၾသဘာသံမ်ား)

ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဲသည္လုိ သြားတဲ့ အခါမွာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အတြက္ ကေတာ့ စဥ္းစား ဆုံးျဖတ္ ၿပီးသား ရွိလုိ႕ ေရွ႕ကုိ ဘယ္လုိ အခက္အခဲေတြ ေတြ႕ဦးမယ္၊ ဘယ္လုိ ျဖစ္မည္ ဆုိတာ အားလုံး ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ စဥ္စား ၿပီးသား ျဖစ္တယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ကြၧန္ေတာ္တုိ ေတာင္တန္း ေဒသ ဘက္က မိတ္ေဆြေတြ ရွမ္း အစ ရွိသည့္ျပင္ အားလုံးကုိ ေျပာခ်င္တာက မိတ္ေဆြ သေဘာ သာမက ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ႏွင့္ ေသြးခ်င္းသားခ်င္း ဆုုိလွ်င္လည္း မွန္ပါတယ္။ ဘာျပဳလုိ႕လဲ ဆုိေတာ့ ေရွးကတည္းက ရာဇဝင္ အရ ေမာင္ဂုိလီယံ အဆက္အႏြယ္က ဆင္းလာတဲ့ လူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္ ေသြးသားခ်င္း တူေနၾကတဲ့ လူေတြႏွင့္ ေသြးခ်င္းသားခ်င္း မတူတဲ့ လူေတြမွာ ဘယ္သူကေန ၿပီးေတာ့ ဘယ္သူ႕ အေပၚမွာ ေစတနာ ပုိမည္ ဆုိတာကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားဖုိ႕ လုိတယ္။ ေနာက္ၿပီး တခ်က္က ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ကေန ၿပီးေတာ့ အခုေန ေဆာင္႐ြက္ ေနတဲ့ ကိစၥ ေတြဟာ ခင္ဗ်ားတုိ႕ ေတာင္တန္းနယ္က လူေတြ အတြက္ ေကာင္းက်ဳိး အတြက္လား၊ ဆုိးက်ဳိး အတြက္လား ဆုိတာ စဥ္းစားဖုိ႕ လုိပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးလ တုန္းက ဘာမွ် အေျခအေန မေရရာတဲ့ ေတာင္တန္း ေဒသ ဆုိတဲ့ နယ္ေတြကုိ အေျခအေနေတြ ေရေရရာရာ ျဖစ္ေအာင္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ဝင္ေရာက္ ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ ေပးခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တို႕ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္ေအာင္လဲ ဝင္ေရာက္ ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ ေပးခဲ့တယ္။ သည္လုိ လုပ္လာ ခဲ့တာ ေတြဟာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေစတနာႏွင့္ လုပ္တာပဲ။ ေစတနာႏွင့္ လုပ္တာလား၊ ေဝဒနာႏွင့္ လုပ္တာလား စဥ္းစားဖုိ႕ လုိတယ္။ အေမွာင္ ထဲက ေနၿပီး အလင္း ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ လာတဲ့ ဟာကုိ အလင္းေရာင္က အေမွာင္ထဲ ျပန္ေရာက္ေအာင္ ျပန္သြား ခ်င္တယ္လုိ႕ ဆုိရင္ ကြၧန္ေတာ္ တုိ႕မွာ တားပုိင္ခြင့္ မရွိဘူး။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ျမင္တဲ့ အတိုင္း ေျပာရလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕က ေဆြႀကီးမ်ဳိးႀကီး ေသြးခ်င္းသားခ်င္း ဝတၲရား ရွိသလုိ ေဆာင္႐ြက္ တန္သေလာက္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့တယ္။ အလင္းေရာင္က အေမွာင္ထဲ ျပန္သြား ခ်င္တယ္ ဆုိလွ်င္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ မတတ္ႏုိင္ ေတာ့ဘူး။ အဲသည္ေတာ့ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဖုိ႕ မွာေတာ့ ဘယ္အထိ ေစတနာ ရွိတယ္ ဆုိတာ ကြၧန္ေတာ္ တုိ႕၏ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲ ထားတဲ့ ေနာက္မွာလည္း စိတ္ကူး ထားတာေတြ အေျမာက္အျမား ရွိပါ ေသးတယ္။

အဲသည္ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ ဥပေဒ ဆုိတာ ဟာလည္း အမွန္စင္စစ္ အားျဖင့္ လူေတြရဲ႕ ေစတနာ၊ လူေတြရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ လူေတြရဲ႕ လုိလားခ်က္ အားလုံးကုိ ဘယ္နည္း ႏွင့္မွ် ကုန္စင္ေအာင္ မထည့္ ႏုိင္ဘူး။ ဘယ္ဥပေဒ မွာမွ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ရွိတဲ့ ဥပေဒမ်ဳိး မရွိႏုိင္ဘူး။ (No Constitution in The world is perfect.) ကမာၻ တဝွန္းလုံးမွာ ရွိတဲ့ ဘယ္ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ ဥပေဒ မွာမွ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ဥပေဒ ရယ္လုိ႕ မရွိဘူး။ အမွားအယြင္း မရွိတဲ့ ဥပေဒ ရယ္လုိ႕ လုံးဝ မရွိေသးဘူး။ အဲသည္ ေတာ့ကာ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ ဥပေဒ ထဲမွာ လုိသမွ် အခ်က္ ေတြကုိ အကုန္လုံး ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ မထည့္ႏုိင္ဘူး၊ တခ်ဳိ႕ ဟာေတြကုိ ထည့္ႏုိင္ ေပမည့္ တခ်ဳိ႕ ဟာေတြကုိ မထည့္ႏုိင္ဘဲ ရွိတယ္။

ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ ဥပေဒကုိ လုပ္တဲ့ ေနရာ မွာလည္း (The letter of the constitution and the spirit of the Constitution.) ၂ မ်ဳိး ရွိတယ္။ ဥပေဒမွာ စာလုံး ေတြကုိ လုိက္ၿပီးေတာ့ ကတ္သီးကတ္သတ္ ဝိနည္းလြတ္တဲ့ ဝိနည္း လြတ္႐ုံေလာက္ အဓိပၸာယ္ ေကာက္တဲ့ နည္းက တမ်ဳိး၊ အဲဒီ နည္းဥပေဒကုိ လုပ္တဲ့ အခါ တုန္းက (Spirit of The Constitution) ကြၧန္ေတာ္ တုိ႕မွာ ရွိတဲ့ ေစတနာ စိတ္ထား အတုိင္း ေနာက္ အလုပ္ လုပ္သြား ၾကတဲ့ အခါ က်ေတာ့ (Extra constitution understanding and convention) သည္ ဥပေဒ ေပၚမွာ တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ နားလည္ၿပီး ယုံယုံၾကည္ၾကည္ လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ေနာက္ၿပီး ထုံးတမ္း စဥ္လာ အေျမာက္အျမားေတြ လုပ္ရမည္။ သည္အခါ က်လုိ႕ ရွိရင္လည္း ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေစတနာကုိ ေတြ႕ရ ပါလိမ့္မယ္။ သုိ႕ေသာ္လည္း အခု အထိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ျပလာတဲ့ ေစတနာ ေတြကုိသာ သိေစ ခ်င္တယ္။ သည္ေတာ့ကာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ကေတာ့ ေသြးခ်င္း သားခ်င္း အျဖစ္နဲ႕ သည္လုိ ေစတနာ ျပခဲ့တယ္။

သည္လုိ ျပခဲ့တဲ့ ေနရာ မွာလည္း ကြၧန္ေတာ္တို႕ အေမွာင္က အလင္း ေရာက္သည္ထက္ ေရာက္ေအာင္ ေစတနာ သန္႕သန္႕နဲ႕ လုပ္ခဲ့တာ ပါပဲ။ အလင္းေရာင္ ကေနၿပီး အေမွာင္ သြားေစ လုိတဲ့ ေစတနာ မရွိပါဘူး။ သုိ႕ေသာ္လည္း အလင္းေရာင္ ကေန ၿပီးေတာ့ အေမွာင္ကုိ သြားခ်င္လုိ႕ ရည္႐ြယ္ေနတဲ့ လူေတြလည္း ရွိပါတယ္။

တေန႕က စာတေစာင္ ဖတ္လုိက္ ရပါတယ္။ နယ္တနယ္က အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ ကေနၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ဗမာ ႏုိင္ငံေတာ္ ထဲမွာ မေနခ်င္ဘူး ဆုိတဲ့ အဲသည္လုိ အစီရင္ ခံစာမ်ဳိးကုိ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေတြ႕ရတယ္။ ေတြ႕ရေတာ့ကာ သည္လုိ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ ေနခ်င္ ၾကတယ္ ဆုိလွ်င္လဲ သေဘာပဲ။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ကေတာ့ မတားဆီး ပါဘူး။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕က အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ မွာလဲ မေနခ်င္ဘူး။ ဘယ္လူမ်ဳိး ဘယ္ႏုိင္ငံျခား လူမ်ဳိး လက္ေအာက္မွာမွ မေနဘူး။ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေနခ်င္တယ္။

(ၾသဘာသံမ်ား)

ကြၧန္ေတာ္ အတိအလင္း ေက်ညာ လုိပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ အဲသည္လုိ လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံ အျဖစ္ႏွင့္ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ ေနႏုိင္ေအာင္ ဆုိၿပီးေတာ့ သည္အဆုိကုိ တင္သြင္းတဲ့ အခါမွာ အလင္းေရာင္ ထဲမွာ ေနခ်င္ၾကတဲ့ လူေတြဟာ ကြၧန္ေတာ္တုိ႕ အဆုိကုိ ေထာက္ခံပါ။ အလင္းေရာင္ ကေနၿပီး အေမွာင္ထဲကုိ သြားခ်င္တဲ့ လူေတြေတာ့ သေဘာ အတုိင္းပါပဲ ဆုိတာ သည္အဆုိကုိ တင္သြင္းရင္း ကြၧန္ေတာ္ ေျပာခဲ့ ပါတယ္။

the express time